Het hof van beroep is bevoegd om in graad van beroep kennis te nemen van het verzoek tot vervanging, wanneer de zaak hangende is voor dit hof ingevolge het hoger beroep tegen het “aanstellingsvonnis” zolang er geen sprake is van een (eind)arrest waarin het hof zijn rechtsmacht reeds heeft uitgeput.
Het hof heeft saisine over een hoger beroep tegen de aanstellingsbeslissing.
Ingevolge deze saisine kan het hof ook worden gevat met een verzoek tot vervanging van de notaris-vereffenaar.
Dat in het verzoekschrift hoger beroep geen bezwaar is gemaakt of grief is geuit tegen de aanstelling van notaris (...) is als zodanig zonder relevantie, aangezien de vervanging van de notaris-vereffenaar het voorwerp kan uitmaken van hoger beroep, zonder dat dit evenwel een verplichting is:
in voorkomend geval kan het verzoek tot vervanging overigens worden aangemerkt als een navolgend hoger beroep door de initiële appellant.
Evenmin is het relevant dat het bestreden vonnis uitvoerbaar is bij voorraad: deze uitvoerbaarheid staat los van de vereiste van onpartijdigheid van de notaris- vereffenaar en van de mogelijkheid voor de rechter om bij gebreken hieraan te remediëren.
De procedure inzake de vervanging van de notaris-vereffenaar is wettelijk voorzien ingevolge de wet van 13 augustus 2011 houdende hervorming van de procedure van gerechtelijke vereffening-verdeling.
Het ter zake relevante artikel 1211 Ger.W. bepaalt als volgt:
Ҥ1. In geval van weigering, verhindering van de notaris-vereffenaar of indien er omstandigheden zijn die gerechtvaardigde twijfel doen ontstaan over zijn onpartijdigheid of onafhankelijkheid, voorziet de rechtbank in zijn vervanging.
De notaris-vereffenaar van wie de partijen gezamenlijk de aanstelling hebben gevraagd, kan slechts worden vervangen, op verzoek van één van de partijen, om redenen ontstaan of vastgesteld na zijn aanstelling.
Onder voorbehoud van de toepassing van artikel 1220, § 2 en § 3, kan, na de opening van de werkzaamheden, geen vervanging meer worden gevraagd door één van de partijen, tenzij de partij die om de vervanging verzoekt slechts nadien in kennis is gesteld van de ingeroepen reden.
In geval van hoger beroep tegen de beslissing bedoeld in de artikelen 1209, § 1, en 1210, wordt het verzoek tot vervanging ingediend bij de rechter in hoger beroep. De vervanging kan bijgevolg later niet worden gevraagd op grond van de middelen ingeroepen voor de rechter in hoger beroep.
§ 2. De partij of de notaris -vereffenaar die middelen van vervanging aanvoert, draagt deze voor bij gewoon schriftelijk verzoek neergelegd bij of gericht aan de rechtbank die de notaris-vereffenaar heeft aangesteld.
De griffie geeft kennis van dit verzoek, bij gerechtsbrief, aan de partijen en aan de notaris-vereffenaar.
Binnen vijftien dagen na deze kennisgeving zendt de notaris-vereffenaar, in voorkomend geval, zijn opmerkingen aan de rechtbank en de partijen.
Na verloop van deze termijn roept de griffie de partijen en de notaris-vereffenaar bij gerechtsbrief op voor een zitting in raadkamer.
Indien de rechtbank het verzoek inwilligt, stelt zij ambtshalve, in de plaats van de vervangen notaris-vereffenaar, een nieuwe notaris-vereffenaar aan die zij aanwijst of over wie de partijen het eens zijn.
Tegen de beslissing betreffende de vervanging kan geen enkel rechtsmiddel worden aangewend.”