Artikel 1211 Ger.W. regelt de vervanging van een notaris en luidt als volgt: Ҥ 1. In geval van weigering, verhindering van de notaris-vereffenaar of indien er omstandigheden zijn die gerechtvaardigde twijfel doen ontstaan over zijn onpartijdigheid of onafhankelijkheid, voorziet de rechtbank in zijn vervanging.
De notaris-vereffenaar van wie de partijen gezamenlijk de aanstelling hebben gevraagd, kan slechts worden vervangen, op verzoek van één van de partijen, om redenen ontstaan of vastgesteld na zijn aanstelling.
Onder voorbehoud van de toepassing van artikel 1220, § 2 en § 3, kan, na de opening van de werkzaamheden, geen vervanging meer worden gevraagd door één van de partijen, tenzij de partij die om de vervanging verzoekt slechts nadien in kennis is gesteld van de ingeroepen reden.
In geval van hoger beroep tegen de beslissing bedoeld in de artikelen 1209, § 1, en 1210, wordt het verzoek tot vervanging ingediend bij de rechter in hoger beroep.
De vervanging kan bijgevolg later niet worden gevraagd op grond van de middelen ingeroepen voor de rechter in hoger beroep.
§ 2. De partij of de notaris-vereffenaar die middelen van vervanging aanvoert, draagt deze voor bij gewoon schriftelijk verzoek neergelegd bij of gericht aan de rechtbank die de notaris-vereffenaar heeft aangesteld.
De griffie geeft kennis van dit verzoek, bij gerechtsbrief, aan de partijen en aan de notaris-vereffenaar.
Binnen vijftien dagen na deze kennisgeving zendt de notaris-vereffenaar, in voorkomend geval, zijn opmerkingen aan de rechtbank en de partijen.
Na verloop van deze termijn roept de griffie de partijen en de notaris-vereffenaar bij gerechtsbrief op voor een zitting in raadkamer.
Indien de rechtbank het verzoek inwilligt, stelt zij ambtshalve, in de plaats van de vervangen notaris-vereffenaar, een nieuwe notaris-vereffenaar aan die zij aanwijst of over wie de partijen het eens zijn.
Tegen de beslissing betreffende de vervanging kan geen enkel rechtsmiddel worden aangewend.”.
Wat betreft de vattingswijze van de rechtbank voor de vervanging: de rechtbank weze opgemerkt dat zulks bij gewone brief kan.
In het licht van artikel 1211, § 1 Ger.W. is het een partij principieel niet toegestaan is na de opening van werkzaamheden, behoudens artikel 1220, § 2 en 3 Ger.W., de vervanging van de boedelnotaris te vragen.
Het tijdstip van kennisname van de feitelijkheden, die de onafhankelijkheid van de notaris in vraag stelt en de aard van hetgeen ingeroepen wordt, kan van aard zijn om toch nog in de vervanging van de notaris te voorzien.
Het lidmaatschap van een notaris van een bepaalde netwerk structuur, terwijl ook een raadsman van een partij lid is van zelfde netwerk kan een reden zijn om tot vervanging van de notaris over te gaan.
Men kan zich vragen stellen omtrent het lidmaatschap van een notaris, die ten slotte in de eerste plaats een ministerieel ambtenaar aan netwerk verenigingen.
Een notaris is bovenal een ministerieel ambtenaar, benoemd door de koning. De notaris is geen handelaar en is in eerste instantie niet commercieel ingesteld. De notaris verleent authenticiteit aan zijn akten, zoals een rechter aan zijn vonnissen en een griffier aan zijn zittingsbladen. De notaris begeeft heeft zich met engagement bij netwerkverenigingen minstens op de grenzen van de notariële deontologie.
Dit gedrag kan bij een partij, die dient te handelen met een partij en een notaris die een zelfde commerciële doelstelling hebben onderschreven, wantrouwen opwekken.
Omwille van deze redenen dient een notaris zich te onthouden van elke activiteit die al is het maar een zweem van afhankelijkheid zou kunnen opwekken bij een partij omtrent zijn wederpartij.
Klik hier voor een model vervanging notaris-vereffenaar
Dit model van verzoekschrift kan na invulling worden neergelegd via e-deposit of neergelegd ter griffie van de rechtbank van eerste aanleg waardoor de rechtbank de vraag wordt voorgelegd om tot vervanging van de notaris-vereffenaar indien
- er twijfel is ontstaan over de onpartijdigheid of onafhankelijkheid van de notaris
- of indien de notaris vereffenaar niet handelt binnen de wettelijke of wettelijk bepaalde termijnen
- of indien de notaris weigert (verder) te werken of verhinderd is
- of indien de communicatie met de notaris totaal is verstoord.
De vervanging van de notaris middels een partijakkoord hierover is niet mogelijk.