De strafrechtelijke verantwoordelijkheid van leidinggevenden en van de rechtspersonen die ze leiden, is al vele jaren een actueel onderwerp. Noch het beheersen van de strafrechtelijke verantwoordelijkheid noch het onderzoeken en het beoordelen ervan ligt voor de hand. Die aspecten vereisen immers zowel een grondige kennis van het recht als van de concrete werking van de ondernemingen en verenigingen. Als deze kennis ontbreekt, zal het risico zich in het bedrijf of de vereniging frequenter voordoen en zullen het onderzoek en de beoordeling worden gereduceerd tot gemeenplaatsen die de strafrechtelijke verantwoordelijkheid reduceren tot een zuiver objectieve aansprakelijkheid.
Deze vaststellingen bij de vorige uitgave hebben nog niet aan belang ingeboet, integendeel. Wetgevende initiatieven en verfijning van de rechtspraak in het domein van de strafrechtelijke verantwoordelijkheid in de onderneming van zowel de leidinggevende als de rechtspersoon zijn nauwelijks bij te houden. De wetgever tracht vanuit een steekvlampolitiek steeds weer de strafrechtelijke verantwoordelijkheid in de ondernemingssfeer te regelen in alle details. Het resultaat is bekend: onbehoorlijke wetgeving in al zijn mogelijke verschijningsvormen.
Niettemin kan men verfijningen in de rechtspraak ontwaren. Soms komt het schuldstrafrecht opnieuw op de voorgrond, zodat een veroordeling niet louter gebaseerd is op het enkele feit dat de onderneming een winstoogmerk heeft en de leidinggevende leiding geeft, maar soms neemt de rechtspraak ook haar toevlucht tot meer ‘creatieve’ pistes, waarbij de rechter al eens op de beleidsstoel zit.
Ondanks alle evoluties valt het op dat de strafrechtelijke verantwoordelijkheid uiteindelijk meestal kan worden beoordeeld via de grote principes van het strafrecht, die al ingebakken zaten in het Strafwetboek anno 1867.
Het hier besproken boek benadert de strafrechtelijke verantwoordelijkheid van leidinggevenden en van rechtspersonen zowel vanuit de juridische als vanuit de bedrijfseconomische realiteit. Het richt zich tot magistraten, advocaten, bedrijfsjuristen, forensische auditoren, bedrijfsleiders en hun adviseurs.
• F. ROGGEN, "Participation et imputabilité: l'application de ces principes à l'épreuve de la responsabilité pénale des personnes morales", Actualités de droit pénal et de procédure pénale, Jonge Balie van Brussel, mei 2001, p. 15;
• M. BURTON, Le point sur la responsabilité pénale des personnes morales, CUP Luik, dec. 2003, p. 235-236.
• Rechtspraak Antwerpen Brussel Gent [RABG] 2019/3, KEMPENEERS, Philip, 222, Stradabibliotheek
• Rechtspraak Antwerpen Brussel Gent [RABG] VANHEULE, Jan; Noot 'Kanttekeningen bij het gradueel onderscheid tussen daderschap en medeplichtigheid' 2013, nr. 14, p. 1039-1053.
Let wel nieuwe regeling met afschaffing decumul in het strafwetboek2024. zie www.elfri.be - Artikel - Strafrechtelijke verantwoordelijkheid rechtspersonen met wijziging Sw 2024
Wetgevende documenten
zie parlementaire voorbereidingen waarbij de oude decumul regeling werd vervangen door de huidige lezing van het art. 5 lid 2 Strafwetboek. Uit de parlementaire voorbereiding blijkt dat het voor de rechter bijzonder moeilijk is om te bepalen wie de zwaarste fout heeft begaan
“In de bestaande regeling dient de rechter immers te oordelen of het misdrijf uitsluitend te wijten is aan een natuurlijke persoon en terzelfdertijd dient hij ook de foutieve gedraging van de rechtspersoon vast te stellen en af te wegen. Er wordt bovendien nergens een concrete indicatie gegeven van wat begrepen moet worden onder het begrip 'zwaarste fout'. De rechter moet dit in concreto toepassen. Dit stelt de rechter voor enorme problemen bij cumulatie van verschillende fouten op niveau van verschillende ondernemingen, bijvoorbeeld op een werf met aannemers en onderaannemers. Moet men dan uit al deze fouten de zwaarste fout afwegen of moet telkens op elk niveau afzonderlijk de fout van actor-rechtspersoon worden afgewogen?
Daarbij zorgt ook het criterium 'wetens en willens' voor de nodige problemen. Volgens het Hof van Cassatie wil dit niet zeggen dat een algemeen of bijzonder opzet vereist is. De aanwezigheid van opzet wordt beoordeeld in de concrete geestesgesteldheid van de natuurlijke persoon en niet in de wettelijke kwalificatie van het misdrijf. Men kan dus wetens en willens misdrijven uit onachtzaamheid plegen (Cass. 4 maart 2003, P.02.1246.N).
In de parlementaire voorbereiding werd eveneens verwezen naar het omgekeerd en contraproductief effect van de actuele decumulregeling die tevens deresponsabiliserend werkt.
De decumul werd aanvankelijk ingevoerd om de werknemers te beschermen en om de rechter tot een keuze te verplichten. Men beoogde te vermijden dat de strafrechtelijk verantwoordelijke personen steeds samen met rechtspersonen zouden worden veroordeeld. Het beoogde doel, het vermijden van een cascade van vervolgingen en veroordelingen, werd echter niet bereikt. Parketten nemen logischerwijs niet het risico dat men de schuld verschuift en gaan systematisch over tot vervolging van zowel de natuurlijke persoon als de rechtspersoon. Het volle gewicht van het afwegen van de zwaarste fout komt volledig bij de strafrechter terecht waardoor de decumulatie van veroordelingen leidt tot een cumulatie van vervolgingen. Men stelt dan ook een vertraging in de afhandeling van strafdossiers en een verzwaring van de procedure vast.
Op basis van deze argumenten, die ook vroeger reeds werden aangehaald, lijkt het aangewezen het tweede lid van artikel 5 te schrappen. De natuurlijke personen zullen nog steeds voor hun verantwoordelijkheid geplaatst kunnen worden en het Openbaar Ministerie zal een beleidslijn kunnen bepalen om naargelang de aard der zaken al dan niet beide te vervolgen.
Het uitgangspunt is daarbij dat de vervolging van de rechtspersoon geenszins de vervolging van de natuurlijke persoon mag uitsluiten als dader, mededader of medeplichtige. De beoordeling van de strafrechtelijke verantwoordelijkheid wordt overgelaten aan het parket en de rechtbanken. Het Openbaar Ministerie moet in volle onafhankelijkheid een afweging kunnen maken over wie vervolgd moet worden. De huidige situatie laat dit niet toe en leidt er, zoals reeds aangegeven, toe dat het Openbaar Ministerie meestal beide partijen vervolgt.
De bestaande beginselen van het strafrecht blijven dus overeind. De strafrechtelijke verantwoordelijkheid van natuurlijke personen moet mogelijk blijven naast die van de rechtspersoon. Elk kan een fout begaan binnen de eigen verantwoordelijkheidssfeer.
De geldende beginselen van het strafrecht, o.a. de deelneming, volstaan om het Openbaar Ministerie efficiënt te laten vervolgen. Voor elk van de verdachten, zowel natuurlijke personen als rechtspersonen, moet nagegaan kunnen worden of zij een fout hebben begaan die in oorzakelijk verband staan met de veroorzaakte gevolgen”.
Opgelet: Deze tekst omvat slechts een gedeeltelijke inhoud
Word ook lid en lees onbeperkt alle bijdragen.
Het Hof van Beroep te Antwerpen (9de kamer) heeft op 28 mei 2008 het volgende arrest uitgesproken: 5. De omschrijving van de aan de beklaagde ten laste gelegde feiten 5.1. De misdrijfomschrijving i)…
Grondwettelijk HofArrest nr. 130/2022van 20 oktober 2022Rolnummer : 7617In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 462, eerste lid, van het Strafwetboek, gesteld door de Correctionele Rechtbank Luxemburg, afdeling Aarlen.Het…
Dit document is een zoniet noodzakelijk dan wel meer dan nuttig aanvullend document ter staving van een bankgift, een schenking via overschrijving met zelfde gevolgen als een handgift.
verkorte versie Onderwerp van de prejudiciële vragen a) Bij vonnis van 22 januari 2016 (...) heeft de Politierechtbank Antwerpen, afdeling Mechelen, de volgende prejudiciële vragen gesteld: «Schendt art. 33 van de wet van…
tekst arrest In de zaak van L. W. wonende te (…), appellant tegen A. W., wonende te (…), wijst het hof het volgende arrest. I. RELEVANTE FEITELIJKE EN PROCEDURELE ELEMENTEN 1. A. (°20 december…
Nr. S.07.0073.N RIJKSDIENST VOOR ARBEIDSVOORZIENING, openbare instelling, met zetel te 1000 Brussel, Keizerslaan 7, eiser, tegen A.N., verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen…
Tekst arrest 1. 2010/AR/1559 B.S., appellant, tegen: F.J., in zijn hoedanigheid van mede-erfgenaam, algemeen legataris ingevolge notarieel testament en testamentuitvoerder; geïntimeerde, in aanwezigheid van: 1. M.J., partijen mede inzake, Il. 2017/FA/405 B.S., voormeld; appellant, tegen 1…
... B. Feiten 2. Geschil 5. De eisende partijen zetten uiteen dat het hen in april 2022 duidelijk werd dat de VZW, samen met de Franstalige beroepsorganisaties, de Nederlandstalige aandeelhouders wou uitsluiten uit…
AG S.I.A. AG t/ BV H.F. ... De feiten 6.- Het gezin D.S. bestaande uit vijf personen, beschikte over een bevestigde boeking van de vlucht van Brussels National Airport (BRU) naar OR Tambo…
Uittreksel uit het (nieuw) BW “Art. 5.174. Beginsel Schuldvorderingen zijn vatbaar voor overdracht, tenzij de wet of de aard en strekking ervan zich daartegen verzet. De overdracht van een schuldvordering in strijd met…
Nr. C.23.0214.NSTAD LEUVEN, vertegenwoordigd door haar College van burgemeester en schepenen, met zetel te 3000 Leuven, Professor Roger Van Overstraetenplein 1, ingeschreven bij de KBO onder het nummer 0207.521.503,eiseres,tegenVANGROOTLOON T&O…
Nr. P.23.1697.NM. S. R.,beklaagde, aangehouden om andere redenen,eiser,I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOFHet cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de correctionele rechtbank Oost-Vlaanderen, afdeling Gent, van 20…
Nr. P.23.1668.NT. K.,beklaagde,eiser,I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOFHet cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de Nederlandstalige correctionele rechtbank Brussel van 8 november 2023.De eiser voert in een…
K.A. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de Nederlandstalige correctionele rechtbank Brussel van 25 oktober 2023. ... II. Beslissing van het Hof Beoordeling Middel 1. Het middel voert schending aan…
J.G.F.L.V. 1. Het vermoeden van artikel 67bis Wegverkeerswet Hoofdstuk IVbis van de wet van 16 maart 1968 Wegverkeerswet handelt over de identificatie van de overtreder. Wanneer een overtreding van deze wet en haar uitvoeringsbesluiten is begaan met een…
(…) I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de correctionele rechtbank Antwerpen, afdeling Antwerpen, van 20 november 2014. De eiseres voert in een memorie…
AR nr. P.22.1683.N K.M.L. V.D.B. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de correctionele rechtbank Antwerpen, afdeling Antwerpen, van 18 november 2022. ... II. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste…
B.E.F. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de Nederlandstalige correctionele rechtbank Brussel van 2 november 2023. ... II. Beslissing van het hof Beoordeling Eerste middel 1. Het middel voert schending…
Nr. C.23.0118.N1. AYVAZ SINAI ÜRÜNLER SANAYI VE TICARET Ltd., vennootschap naar Turks recht, met zetel te Karaköy/Beyoglu, Istanbul (Turkije), Necatibey Caddesi Ayvaz Han, NO 77 KAT 4,2. AYVAZ, vennootschap naar…
tekst arrest AR nr. C.22.0396.N Gemeente Aalter t/ VZW Bescherm bomen en natuur I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent van 25 maart 2022. Raadsheer Sven…
Kort geding Tekst vonnis (M.T./Belgische Staat) (…) 1. Feiten en procedurevoorgaanden 1. De heer T. (eiser) werd op 26 januari 2016 aangehouden door de onderzoeksrechter te Tongeren wegens feiten die heden worden gekwaliiceerd…
Een lijfrente wordt in de rechtsleer omschreven als een rechtsverhouding krachtens welke een persoon aan een andere persoon verplicht is tot een periodieke uitkering van een geldbedrag, gedurende het leven…
Il. Beroepen vonnis Investeren in andermans woning verrijking zonder oorzaak waarbij de kosten de normale lasten in de huishouding overschrijden - verrijking zonder oorzaakWanneer de uitgaven van de ene feitelijke…
PrincipesDe vastgoedmakelaar heeft recht op commissieloon in dien de beoogde verkoopovereenkomst effectief tot stand komen ten gevolge van zijn tussenkomst De vastgoedmakelaar heeft recht op commissie wanneer de koop met…
T.D. t.\ P.W. en N.V. II. Feiten en vorderingen 1. Eiser voert aan dat hij, in de zomer van 2011, verschillende (telefonische) contacten heeft gehad met verweerders met betrekking tot…
E. t./ B. bvba( ... )Antecedenten1. Het geschil vindt zijn oorsprong in een overeenkomst van "verkoopstoelating - verhuring van diensten", door de partijen ondertekend op 2 juli 2010.1.1. Met deze…
Rechtspraak: • Hof van Cassatie, 1e Kamer 2 februari 2006, RW 2008-2009, 926 .... III. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste middel 1…
Elfri.be bestaat als site sinds 2003. Sinds 15 augustus 2018 werkt de site in haar nieuwste editie met Arc3c als uitgever. Nieuw is de https omgeving, het dynamisch karakter, web 3 .0 technologie, betere zoekmogelijkheden en een 40 tal nieuwe functies. De site wordt inhoudelijk voortdurend, lees dagelijks, aangepast en aangevuld met de recentste wetswijzigingen, nieuwe rechtspraak en nieuwe rechtsleer. Bijna alle rechtspraak die in België aandacht krijgt is terug te vinden op de elfri.be. Anders dan andere dure websites, hebben we een technologie uitgewerkt waarbij de gezochte informatie onmiddellijk wordt verschaft door een gewone vraagstelling in gewoon Nederlands, het weze op de site zelf, het weze gewoon in Google. Wij spreken uw taal en werken niet met onbegrijpelijke of onlogische boomstructuren die verwijzen naar documenten die ofwel niet relevant, ofwel niet kunnen gelezen worden. Om volledige informatie met bronnen, rechtsleer, rechtspraak en wetgeving, kan u een vrij goedkoop abonnement nemen (reeds mogelijk vanaf 1 maand)
In een procedure wordt principieel geoordeeld op basis van het gerechtsdossier zoals gestaafd middels stukken die door partijen worden neergelegd. De conclusies houden de middelen in tot ondersteuning van de eis…
Artikel 213 Burgerlijk wetboek stelt: “Echtgenoten zijn jegens elkaar tot samenwoning verplicht, zij zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd”. Deze bepaling werd opgenomen in Hoofdstuk VI Wederzijdse rechten en verplichtingen…
Bronnen en referenties Bücherhexe (2007). Paul Watzlawick. Wikipedia die freie Enzyklopädie. Verkregen 04-02-2007 van http://de.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick ExplicitImplicity (2007). Paul Watzalwick. Wikipedia, the free encyclopedia. Verkregen 04-02-2007 van http://en.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick Auteur onbekend (2006). Uittreksel van ‘De…
De regels betreffende de foutaansprakelijkheid worden weergegeven in de artikelen 1382 en 1383 oud Burgerlijk Wetboek. Volgens deze artikelen dient degene die door zijn fout of nalatigheid aan een ander schade…
Een nietig verklaarde overeenkomst kan voor partijen geen grondslag van rechten en verplichtingen zijn. De nietige overeenkomst kan ook niet aan derden worden tegengeworpen. Bovendien werkt een nietige rechtshandeling terug…
Voorbeelden van beschikkingen: uittreksel uit het gerechtelijk wetboek: Art. 98. Wanneer een rechter wettig verhinderd is of er een plaats van rechter openstaat in een rechtbank van eerste aanleg of van koophandel…
ONTLEDING LASTER ONDER DE GELDING VAN HET Sw. 1867 • Laster bestaat erin aan een persoon kwaadwillig een bepaald feit ten laste te leggen dat zijn eer kan krenken of hem…
Hoe kan men onroerende goederen verkrijgen door verkrijgende verjaring? voorwaarden: - een voortdurend bezit - een onafgebroken bezit - een openbaar bezit - een niet dubbelzinnig bezit - een bezit als eigenaar…
Nr. P.15.0880.N H J, inverdenkinggestelde, eiser, tegen H W, burgerlijke partij, verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent…
Gekwalificeerde of zware diefstal = een misdaad, maar toch wordt deze gecorrectionaliseerd. Het betreft hier diefstallen met verzwarende omstandigheden van braak, inklimming of valse sleutels. Diefstal d.m.v. braak uittreksel uit het…
De OBSI schaal, wordt soms afgekort als de schaal mbt de wijze waarop volledige blindheid,.... wordt vastgesteld (KB 08/02/2006. Dit verkort opschrift mag geen verwarring stichten. De lijst betreft niet…
D.B.... Ten gronde 1. Zowel voor de eerste rechter als thans voor het hof werpen Pierre D.B. en Jozef D.B. (grotendeels) de niet-ontvankelijkheid op van de vorderingen van V.M. en de dochters…
Bekom toegang tot alle informatie op deze website
Met een abonnement krijgt u toegang tot een schat aan bijkomende informatie (vaak elders niet te vinden), lezen van de volledige teksten zonder beperkingen, verwijzingen naar wetten, rechtspraak en wetten, antwoorden op nog meer vragen, opzoekingen allerhande mogelijkheid tot knippen, plakken, afdrukken, modellen, tips, trics, aandachtspunten professioneel gedeelte en zoveel meer.
Met een abonnement (vanaf 5,95 euro per maand) heeft u steeds een professionele juridische bibliotheek met 25.000 bijdragen ter beschikking
BVBA Advocatenkantoor Elfri De Neve
Stationsstraat 29 - 9700 Oudenaarde
voor afspraak 055/31.86.47
Fax: 055/31.14.03
U heeft geen toegang tot knippen, plakken, opslaan, printen, downloaden, raadpleging archief, sociaal netwerk, vacaturedienst slechts gedeeltelijke toegang tot deze pagina. Om hiervan gebruik te maken van deze functies en diensten dient u u een pro-abonnement te nemen. klik hier voor de verschillende formules