De auteur zoekt in deze bijdrage naar het antwoord op de vraag wie de rechter van de rechter is. Wanneer de rechter een fout begaat, wat menselijk is omdat de rechter nu ook eenmaal een mens is, kan deze fout rechtgezet worden in graad van beroep of in uitzonderlijke gevallen voor het Hof van Cassatie. Maar ook een rechter in graad van beroep of in cassatie kan een fout begaan. De hoogste rechter is immers niet bekleed met een vorm van pauselijke onfeilbaarheid.
In een moderne rechtsstaat zijn ook de hoogste gezagsdragers niet onaantastbaar, laat staan niet culpabiliseerbaar, laat staan dat de Belgische staat niet verantwoordelijk zou gesteld kunnen worden voor fouten van haar hoogste gezagsdragers.
In een arrest van 30 juni 2014 stelde het grondwettelijk Hof dat de Belgische staat verantwoordelijk gesteld worden voor fouten begaan door de rechters. Het betrof een foutieve uitspraak door rechters bij de Raad van State.
De aansprakelijkheid van de Belgische staat, kon aldus weerhouden worden bij een voldoende gekwalificeerde schending van de toepasselijke rechtsregel door de rechter.
De auteur bespreekt verder een arrest van 23 februari 2017 waarbij het grondwettelijk Hof oordeelde dat de Belgische staat ook aansprakelijk kan gesteld worden voor fouten van het Hof van Cassatie (arrest in het Nederlands).
Aldus is er een nieuwe aansprakelijkheid ontstaan voor fouten begaan door de rechtsprekende functie van de staat, lees de aansprakelijkheid van de Belgische staat voor de fouten begaan door haar magistraten.
Een rechter bij de rechtbank van eerste aanleg kan dus gevat worden voor een aansprakelijkheidsvordering wegens fouten begaan door het Hof van Cassatie.
De uitspraak van deze burgerlijke rechter is vatbaar voor hoger beroep, waarbij het hoger beroep zal behandeld worden door het Hof van beroep.
De uitspraak van het hof van beroep is dan weer vatbaar voor cassatie, waarbij alsdan cassatie uitspraak zal moeten doen over een cassatievordering met betrekking tot aansprakelijkheid waarbij dient geoordeeld te worden over een procedure naar aanleiding van een fout begaan door het zelfde Hof van Cassatie.
Zie ook: Rechtspraak: grondwettelijk Hof arrest 29/2017 van 23 februari 2017 (arrest in het Nederlands).