OPINIE
(deze tekst is een persoonlijke overtuiging van Advocaat Elfri De Neve)
Schuldeisers, advocaten en gerechtsdeurwaarders, schreeuwen vaak dat elke schuldeiser recht heeft op betaling.
Deze boutade is in vele opzichten onwaar. Niemand heeft het recht betaling te eisen van een onvermogende waardoor zijn menselijke waardigheid wordt aangetast. Eén en ander is niet alleen strijdig met art. 23 van de grondwet, maar ook met de bepalingen van het beslag- en insolventierecht.
Wanneer de schuldeiser, weze het een kredietgever, of een onderneming, maar zelfs ook een burger, een contract sluit draagt hij het risico van de insolvabiliteit van zijn schuldenaar. Wie werkelijk niet kan betalen, kan hiertoe niet gedwongen worden. Het recht beslag te leggen blijft, maar de dreigementen en verkeerde informatie van de burger verhullen vaak dat beslag vaak dode letter blijft, dan wel een relatief beperkte impact heeft. Immers wie onvermogend is, beschikt over middelen die de wet verleent om inboedel te vrijwaren tegen beslag (art. 1408 en 1526 bis Ger. Wetboek) en het inkomen en zelfs de bankrekening worden beschermd door art. 1409 en volgende gerechtelijk wetboek, in die zin dat ongeveer 1.270 euro per persoon onbeslagbaar is, kindergeld onbeslagbaar is, maaltijdcheques onbeslagbaar zijn..
Geen enkele schuldeiser heeft recht zijn schuldenaar te verontrusten, te ambeteren te bedreigen of voor te liegen. Bedreiging is ook ten aanzien van schuldenaars strafbaar en belaging evenzeer.
Hoe kan onvermogen worden ingeroepen
Er bestaat geen echte procedure om zich onvermogend te laten verklaren. Het onvermogen is een feitelijke vaststelling en wordt dus ingeroepen ten aanzien van schuldeisers, gerechtsdeurwaarders en incassokantoren.
Wie consequent zijn onvermogen inroept stopt met elke vrijwillige betaling aan schuldeisers. Hij betaalt verder zijn huishuur en nutsvoorzieningen, naast een aantal te bespreken levensnoodzakelijke betalingen. Verder worden alle schuldeisers op voet van gelijkheid geplaatst en wordt een bescherming georganiseerd die het beslagrecht en de wet van 1965 op de loonbescherming verleent.
Bij dit alles is een tussenkomst van een advocaat onderlegd in het insolventierecht meer dan nuttig om deze rechten te realiseren, de druk van de schuldeisers weg te nemen, de briefwisseling en exploten van schuldeisers, incassokantoren en gerechtsdeurwaarders te beantwoorden en om vooral terug het initiatief in handen te nemen.
De insolventieadvocaat neemt de druk van de ketel, laat zijn cliënten terug een menswaardig leven leiden en herstelt hun positie. Hij neemt het initiatief in handen en laat zijn cliënten geen verder opgejaagd wild zijn in handen van de schuldindustrie.
Hij plaatst het belang van zijn cliënt voorop en laat hun recht op menselijke waardigheid primeren op het (vaak betwistbare) recht van schuldeisers om betaald te worden. De insolventieadvocaat plaatst de schuldeisers in de zwakke positie waar ze thuishoren, door het door hen aanvaarde risico niet betaald te worden en over geen dan wel beperkte mogelijkheden om nog betaald te worden. Hij maakt van de verzwakte schuldenaar de sterkste partij en van de schuldeiser de zwakkere partij. Hij onderzoekt systematisch elke schuldvordering, wijst op miskenning van contractuele en procedurele fouten in het invorderingsrecht, speelt met kredietrecht, consumentenrecht en op de sociale beschermingsfunctie van het beslagrecht.
Een insolventieadvocaat staat in voortdurend contact met zijn cliënten en is aanspreekbaar met elke vraag.
Hoe een insolventieadvocaat vinden?
Er zijn verschillende advocaten te vinden die bekwaam zijn in het insolventierecht. De meeste van hen bekwamen zich in het insolventierecht van ondernemingen, het zogenaamde faillissementsrecht en de gerechtelijke reorganisatie (boek XX WER). Er zijn heel wat minder advocaten onderlegd in het insolventierecht van de burgers. De kant van de schuldeisers trekt om financiële redenen wellicht meer aan. Een insolventieadvocaat gespecialiseerd in het onvermogen van burgers is heel wat moeilijker te vinden. Dit vergt een doorgedreven kennis van het beslagrecht, het consumentenkrediet, het consumentenrecht, het contractenrecht, de verjaring en het sociaal recht. Bovendien weet hij als geen ander hoe kredietgevers, banken, schuldeisers, gerechtsdeurwaarders, advocaten en incassokantoren werken en denken.
Advocatenkantoor elfri.be is sinds meer dan 30 jaar actief in het insolventierecht , beslagrecht, sociaal recht, contractenrecht, consumentenkrediet en ander krediet en verjaringsrecht.
Ziehier onze coördinaten:
Advocatenkantoor elfri.be
Stationsstraat 29
9700 Oudenaarde
Tel. 055/31.85.47 (voor het vastleggen van een afspraak)
Fax. 055/31.14.03
www.elfri.be (met vragenformulier)
elfri@elfri.be
Hoeveel kost een insolventieadvocaat?
Een insolventieadvocaat is ook voor de gewone burger zeer betaalbaar, zelfs voor kleine inkomens. Door de grote meerwaarde en het herstel van de financiële toestand, menselijke waardigheid en leefbaarheid van de cliënt verdient een insolventieadvocaat zichzelf terug.
Een insolventieadvocaat onderlegd in de materie werkt boven dien vlugger dan een niet onderlegde advocaat die alles nog moet opzoeken en niet kan buigen over een jarenlange ervaring, voortdurende studie in de materie en accurate kennis.
Op ons kantoor betaalt u voor een oriënterende consultatie met antwoord op uw vragen en voorstel tot verdere aanpak 150 euro. Een groot aantal cliënten is door deze eerste consultatie reeds geholpen, aangezien zij naast een aanpak door ons kantoor ook een aanpak voorgesteld krijgen die zij verder zelf kunnen invullen en waarbij ze dus kiezen in hoeverre en in welke mate ze verdere bijstand van ons kantoor nodig hebben.
De bijstand van ons kantoor kan geregeld worden in maandelijkse betalingen, rekening houdende met de financiële mogelijkheden van de cliënten.
Wat is de staat van onvermogen
De staat van onvermogen is de feitelijke toestand van een particulier (burger) die niet in staat is zijn schulden te betalen en geen krediet meer kan bekomen, laat staan een krediet dat voor hem betaalbaar is en waardoor hij uit de schulden kan raken.
Wie zijn staat van onvermogen inroept kan rekenen op een belangrijk aantal rechten die geput kunnen worden uit de grondwet en uit het gerechtelijk wetboek die spijtig genoeg onvoldoende gekend zijn en die een zeker alternatief bieden en ook vaak een betere keuze dan een collectieve schuldenregeling.
Mensen met een overmatige schuldoverlast kunnen een procedure collectieve schuldenregeling instellen maar niemand kan een burger verplichten om hierin te stappen. Op verschillende fora op het internet zijn zovele getuigenissen van mensen die zich beklagen in een collectieve schuldenregeling gestapt te zijn. Zeer vaak zijn er klachten over laattijdige betalingen van leefgeld, te weinig leefgeld, een betutteling of bemoeizucht van de schuldbemiddelaar, of een totaal onbegrip en gebrek aan communicatiemogelijkheid met de schuldbemiddelaar.
Het initiatief om tot collectieve schuldenregeling kan derhalve enkel van de burger en van de burger alleen uitgaan. Het parket, of een schuldeiser kan nooit een collectieve schuldenregeling opleggen. Dit is een belangrijk verschil tussen de ondernemers en burgers. Ondernemingen moeten op eigen initiatief een bekentenis afleggen op de rechtbank, wanneer ze niet meer kunnen betalen. In dit geval zal de rechtbank hen failliet verklaren en kunnen ook gedagvaard worden in faillissement.
Burgers kunnen niet failliet verklaard worden. Ondernemingen kunnen na faillissement onmiddellijk terug doorstarten zonder nog aangesproken te kunnen worden voor oude schulden. Deze mogelijkheid staat (nog) niet open voor burgers. Het behoort tot de mogelijkheden dat op termijn het grondwettelijk hof deze ongelijkheid tussen burgers en ondernemingen rechtzet.
In tegenstelling tot hetgeen de wetgever beoogde biedt de collectieve schuldenregeling geen nieuwe start (fresh start) met een nieuwe lei. De burger wordt geduwd in een zevenjarige hel (in de praktijk vaak nog langer) waarbij na die lange termijn het nog niet gedaan is. Want indien de ongelukkige burger terug een financiële meevaller krijgt, door bv. een plotse loonsverhoging of nieuwe job, een som kan erven of geschonken krijgt, de lotto wint, kan de collectieve schuldenregeling opnieuw gestart worden.
Zeer vele collectieve schuldenregelingen lopen slecht af en worden herroepen. Jarenlange inspanningen met aantasting van de privacy en vrijheid van de burger worden alsdan en aldus vaak niet beloond.
Wie toch in een collectieve schuldenregeling verzeild raakt kan hier eenvoudig uitstappen.
Wie zijn onvermogen inroept en hiertoe consequent blijft handelen ten aanzien van zijn schuldeisers en gerechtsdeurwaarders behoudt automatisch het onbeslagbaar deel van zijn inkomsten en behoudt een grotere vrijheid dan in de collectieve schuldenregeling. Zelfs zijn inboedel kan na een éénmalige betaling (art. 1526 bis gerechtelijk wetboek) definitief beschermd worden tegen elk verder beslag.
Ook wie zijn onvermogen inroept kan in de meeste gevallen op termijn bevrijd worden van zijn schuldenlast, door technieken van feitelijke afschrijving, verjaring, kwijtschelding of afkoopregelingen
Het onvermogen is nooit definitief. De burgerlijke dood is sinds lang afgeschaft en elke onvermogende kan derhalve opnieuw tot beter fortuin komen zonder dat hierdoor verjaarde, afgekochte of afgeschreven vorderingen opnieuw gaan leven. Een onvermogende heeft niet de plicht om zijn schuldeisers op de hoogte te houden van elke wijziging of verbetering van zijn vermogen.
Welke rechten heeft men als onvermogende
Onvermogenden hebben recht
- op menselijke waardigheid zoals ingeschreven in art. 23 van de grondwet en uitgewerkt in diverse wetgeving
- op een onbeslagbaar deel van hun eigen inkomen zodat zij onafgezien van hun schulden op menswaardige wijze kunnen leven; Inkomsten van al dan niet gehuwde partners worden niet samengeteld om het onbeslagbaar deel te berekenen.
- op een onbeslagbaar deel van hun inboedel, bestaande uit een vrij omvangrijke reeks goederen die niet in beslag kunnen genomen worden;
- om familieleden of vrienden een minnelijk bod te laten uitbrengen op hun inboedel bij beslag, zodat de inboedel eenmalig kan teruggekocht en in bruikleen gegeven, zonder dat de inboedel wordt opgeladen;
- om schuldvorderingen te betwisten, verjaring in te roepen en verzet aan te tekenen tegen loonoverdrachten zodat niet automatisch op hun inkomen kan worden ingehouden
- om het initiatief te nemen tot een collectieve schuldregeling evenals het recht om dit niet te doen en om een collectieve schuldenregeling of een budgetbegeleiding onder meer van het OCMW stop te zetten
- op bijstand en hulp onder bepaalde voorwaarden van OCMW's en CAW's en recht om dit niet te doen of hiervan af te zien
- om niet geambeteerd of belaagd te worden door aanhoudende telefoons, incassokantoren, brieven;
- op rust;
- om automatisch na 10 jaar geschrapt te worden in de bestanden van de verbruikerscentrale van de nationale bank;
- op schrapping in de beslagberichten 3 jaar na de opname op deze lijst;
- tot raadpleging van de databestanden waarin ze werden opgenomen met recht op verbetering
- op een bankrekening (basisbankdienst (recht op een bankrekening)) en op het behoud van onbeslagbare inkomsten op zichtrekening;
- om afbetalingen aan schuldeisers, gerechtsdeurwaarder en incassokantoren te stoppen;
- om een advocaat van hun keuze te raadplegen en zich door die advocaat te laten bijstaan
- op alle basisrechten, zoals recht op voeding, kleding, huisvesting, onderwijs, godsdienstige of filosofische vrijheid.
Is onvermogen strafbaar?
Onvermogend zijn is hoegenaamd niet strafbaar. Men kan niet in de gevangenis belanden wegens het niet kunnen betalen van zijn schulden.
Het onvermogen is een feitelijke vaststelling en dient dus met de feiten overeen te stemmen. Het enige wat strafbaar is, is het bewerkstellen van zijn onvermogen ‘art. 490 SWB), hetgeen betekent schulden aangaan met de zekerheid of het opzet dat deze niet kunnen terugbetaald worden of met opzet onvermogend zijn geworden. Het feit dat men zijn eigen mogelijkheden te naïef en te positief heeft ingeschat is geen strafbare bewerkstelling van zijn onvermogen.
art. 490 bis van het Strafwetboek, voorziet gevangenisstraf hij die zijn onvermogen heeft bewerkt en aan de op hem rustende verplichtingen niet heeft voldaan.
Enkele voorbeelden uit de praktijk hoe de bescherming van het beslagrecht voor onvermogenden kan georganiseerd
U ontvangt een vonnis waarbij u veroordeeld wordt tot een som die u niet kan betalen.
Indien u kennis krijgt van een vonnis waarvan u de veroordeling onmogelijk kan betalen en u evenzeer meent dat u geen beroepsmiddelen kan instellen, heeft u er belang bij dit zo vlug mogelijk te melden aan uw advocaat, ten ware deze reeds op de hoogte is van uw staat van onvermogen.
Uw advocaat zal dan uw staat van onvermogen blijven inroepen. Hierbij zal deze verwijzen naar de berichten van beslag en naar de bestanden van de nationale bank. Op grond van deze informatie kan de schuldeiser overtuigd worden dat verdere uitvoering wel eens meer kosten dan opbrengsten zou opleveren, waarna een afschrijving van de vordering kan overwogen.
U ontvangt een betekening: Uw advocaat roept uw onvermogen in:
Wanneer u een exploot van betekening ontvangt van een gerechtsdeurwaarder betekent dit dat u officiële kennisgave krijgt van het tussengekomen vonnis. Anderzijds begint vanaf de betekening de termijn van 30 dagen te lopen waarin beroep kan ingesteld worden.
Bespreek met uw advocaat of het nuttig is om beroep aan te tekenen. Misschien kan in graad van beroep de schuld alsnog wegvallen of gereduceerd worden. Maar het kan ook zijn dat het weinig zinvol is in deze zaak hoger beroep in te stellen, gezien dit enkel nutteloze bijkomende kosten met zich zou meebrengen. In dit geval kan uw advocaat (indien u werkelijk onvermogend bent) verder uw staat van onvermogen blijven inroepen, in een schrijven aan de advocaat van de tegenpartij en/of aan de gerechtsdeurwaarder die u het exploot betekend heeft, in een poging deze te overtuigen de vordering af te schrijven als oninbaar.
Beslag op uw inboedel: wat nu? 1526 bis ter ondertekening
Wanneer u een beslag betekend wordt op roerend goed en een gerechtsdeurwaarder uw goederen heeft opgeschreven, stelt zich vooreerst de vraag naar uw mogelijkheden. Indien u onvermogend bent en u niet in staat bent ook uw andere schulden terug te betalen, heeft het weinig zin afbetalingen voor te stellen. De overige schuldeisers zouden ook nadien beslag kunnen leggen en gelet op uw onvermogen bent u wellicht niet in staat om al uw schuldeisers terug te betalen.
Mede gelet op uw overige schulden waardoor afbetaling op dit ogenblik weinig zinvol zijn en u in een uitzichtloze situatie zouden brengen door maandelijkse tekorten, zal elke betere insolvenieadvocaat u dan adviseren een bod kenbaar te maken van een derde persoon, die bereid is uw inboedel in der minne te kopen en u bij deze formaliteiten helpen.
Deze derde persoon kan een familielid zijn, een vriend, of eigenlijk elke derde.. De geboden prijs dient overeen te stemmen met de vermoedelijke opbrengst. Hoe hoger het bod, hoe meer kans op aanvaarding. Raadpleeg onmiddellijk uw advocaat, die u kan helpen bij het formuleren van het juiste bod .Deze zal voor u een document opstellen, zoals door u te ondertekenen, aan te vullen met naam en adres van de voorgestelde koper en de voorgestelde prijs. U dient dit document zo vlug mogelijk aangetekend te versturen naar de gerechtsdeurwaarder, waarbij de allerlaatste dag hiertoe 10 dagen na het beslag (het opschrijven van de goederen) is.
U zal nadien een antwoord van de deurwaarder ontvangen. In geval van positief antwoord, dient de koopsom door de koper binnen de 5 dagen na ontvangst van het akkoord ten kantore van de deurwaarder betaald. In geval van weigering kan het bod eventueel verhoogd, of kan een procedure worden ingesteld voor de beslagrechter, teneinde de schuldeiser te dwingen met het bod in te stemmen.
De gerechtsdeurwaarder mag enkel uw bod weigeren wanneer hij argumenteert dat het geboden bod te laag is in verhouding tot de verwachte opbrengst. De opbrengst in gedwongen verkoop van een inboedel ligt meestal zeer laag en in elk geval veel lager dan de prijs die u destijds voor deze goederen heeft betaald.
Wanneer de gerechtsdeurwaarder weigert om andere redenen, bv. omdat het bod te laag is in verhouding tot de schuld, heeft u terecht de gelegenheid deze weigering door uw advocaat ongedaan te laten verklaren via de beslagrechter, waarbij hierin wellicht succes zal geboekt worden.
Uw advocaat kan eventueel een eigen gerechtsdeurwaarder laten instellen om de waarde van de goederen te laten schatten wanneer er discussie bestaat over de waarde. Meestal zal hierdoor het probleem door tussenkomst van uw advocaat kunnen geregeld worden. Zijn er nog problemen dan kan uw advocaat de beslagrechter de knoop laten doorhakken via een procedure.
Wanneer het bod wordt aanvaard en de prijs betaald is, zullen de goederen uw woonplaats niet dienen te verlaten.
Nadat aldus gehandeld is, zal U een PV van de gerechtsdeurwaarder ontvangen ter attesttering van de minnelijke verkoop. Dit PV dient aan uw advocaat overgemaakt, waarna wij deze een akte van bruikleen zal kunnen opstellen. Door deze overeenkomst wordt het kosteloos gebruik door u van deze goederen gewaarborgd. Hierna kan er geen beslag meer gelegd worden op deze goederen en zal u op dit punt bevrijd zijn van verdere druk door de gerechtsdeurwaarders.
De deurwaarder legt beslag op onbeslagbare goederen
Een gerechtsdeurwaarder mag niet op alle goederen beslag leggen. Heel wat goederen zijn onbeslagbaar. Bovendien dient de gerechtsdeurwaarder alle in beslag genomen goederen duidelijk te omschrijven. Hij kan bv. geen beslag leggen door de omschrijving: “beslag op alle gebruiks- en siervoorwerpen”. Dit zou uw rechten schaden.
Indien u hiermee geconfronteerd wordt kan u aan de gerechtsdeurwaarder uw opmerkingen formuleren die de gerechtsdeurwaarder in zijn proces-verbaal dient te acteren en waarna hij de discussie dient voor te leggen aan de beslagrechter. In praktijk is dit voor u als beslagene niet zo eenvoudig. Daarom heeft de wetgever u een termijn van 5 kalenderdagen gelaten om uw opmerkingen met hulp van uw insolventieadvocaat schriftelijk over te maken aan de gerechtsdeurwaarder. U raadpleegt hiertoe best onmiddellijk na de beslaglegging uw advocaat en vraagt een afspraak bij hoogdringendheid. Wijs er in uw telefonische melding op dat u onmiddellijk een afspraak nodig hebt, omdat de termijn van verhaal slechts 5 dagen is.
Uw advocaat zal dan een protestschrijven opstellen conform de bepalingen van art. 1408§3 van het gerechtelijk wetboek. Dit kan zelfs per gewone brief, doch gebeurt best aangetekend per e-mail of per fax. De gerechtsdeurwaarder heeft hierna de keuze tussen 2 mogelijkheden. Ofwel heft hij vrijwillig het beslag op voor de goederen waartegen bezwaar; ofwel is hij verplicht het verzet neer te leggen op de rechtbank, waarna de beslagrechter u en de schuldeiser zal oproepen en op grond van de wettelijke bepalingen een oordeel zal vellen. Vanzelfsprekend zal uw insolventieadvocaat u op die zitting bijstaan Het kan zijn dat de gerechtsdeurwaarder weigert het rolrecht voor te schieten. Volgens bepaalde rechtspraak kan hij u inderdaad verplichten dit rolrecht voor te schieten. Uw advocaat zal u hierover verder informeren.
Wanneer de zaak voor de beslagrechter voorkomt zal de rechtbank oordelen over de door u of uw advocaat geformuleerde bezwaren.
Aanspraak op onverdeeld deel
Uw schuldeiser kan aanspraak maken op uw aandeel in een onverdeeldheid. (bv. u heeft een onroerend goed in onverdeeldheid met uw broers en/of zusters en/of met de langstlevende van uw ouders). In de regel kan gelukkig vermeden worden dat er tot openbare verkoop dient overgegaan. Wanneer de overige deelgenoten uw deel uitbetalen in handen van de notaris in aanwezigheid en met instemming van de schuldeiser zal het beslag kunnen tegengegaan. Deze procedure kan overigens een tijd in beslag nemen onder meer door tussenkomst van uw advocaat die een aantal verweermiddelen kan inroepen.
De overige deelgenoten zullen dus niet uw schulden dienen te betalen. De aanspraak van de schuldeiser zal beperkt blijven tot uw deel. Wel kan deze schuldeiser eisen dat de onverdeeldheid een einde neemt en hij voldaan wordt op uw deel.
Het zal hierbij nuttig zijn indien de overige deelgenoten dringend een notaris raadplegen die voor de nodige pleegvormen kan zorgen teneinde een minnelijke verdeling in aanwezigheid van de schuldeisers door te voeren.
Bewarend beslag onder derden
Een schuldeiser kan in bepaalde gevallen bewarend beslag leggen onder derden bij uw werkgever of uitbetalingsorganisme.
Het voor beslagbare gedeelte van uw inkomsten zal dan vanaf dat ogenblik op een wachtrekening geblokkeerd worden, tot er uitspraak door de rechtbank is gedaan. U houdt natuurlijk wel het belangrijk onbeslagbaar gedeelte van uw inkomen. Eens er uitspraak is gedaan zal het bedrag van de wachtrekening aan de schuldeiser worden overgemaakt ter terugbetaling van de schuld, behoudens indien zou vastgesteld worden dat er inmiddels reeds teveel zou zijn ingehouden, in welk geval u het teveel betaalde natuurlijk zal terugbekomen.
Indien de schuldeiser geen zekere en opeisbare vordering heeft kan u uw advocaat verzoeken via de beslagrechter verzet aan te tekenen tegen dit bewarend beslag.
Beslag onder derden kan niet alleen bij uw werkgever worden gelegd maar ook bij andere derden en alsdan op alles wat derden onder zich houden wat u toekomt. vb. bankrekeningen, vorderingen die u heeft op derden zoals bv. verzekeringsmaatschappijen, belastingteruggaven.
Ook de inkomsten die op een bankrekening staan worden beschermd ten belope van het onbeslagbaar deel van de inkomsten die op de bankrekening werden gestort.
Uitvoerend beslag onder derden
Eens een schuldeiser een uitvoerbare titel heeft (een vonnis, notariële akte of een betekend dwangbevel in fiscale zaken) kan deze uitvoerend beslag onder derden laten leggen.
Indien dit beslag bij uw werkgever of ander uitbetalingsorganisme is gelegd, zal uw schuldeiser alsdan aanspraak laten maken op het beperkte gedeelte van uw inkomsten zoals vatbaar voor beslag.
Maar in alle omstandigheden blijft u het onbeslagbare gedeelte van uw inkomen behouden zelfs wanneer andere schuldeisers zich zouden aanbieden. Afhankelijk van het geval zullen zij ofwel moeten wachten tot de overige schuldeisers voldaan zijn ofwel genoegen moeten nemen met een deeltje van de beslagbare gedeeltes van uw inkomsten zoals te verdelen tussen de overige schuldeisers zonder dat uw onbeslagbare gedeeltes worden aangetast.
Beslag onder derden kan niet alleen bij uw werkgever worden gelegd maar ook bij andere derden en alsdan op alles wat derden onder zich houden wat u toekomt. vb. bankrekeningen, vorderingen die u heeft op derden zoals bv. verzekeringsmaatschappijen, belastingteruggaven.
Ook de inkomsten die op een bankrekening staan worden beschermd ten belope van het onbeslagbaar deel van de inkomsten die op de bankrekening werden gestort.
De onbeslagbare inkomsten conform art. 1409 bis van het gerechtelijk wetboek
Indien u niet in loondienst werkt zijn uw inkomsten niet automatisch beschermd door het beslagrecht en heeft u dus niet automatisch een niet voor beslagbaar deel. Indien er toch op uw inkomsten beslag wordt gelegd, dient u onmiddellijk uw advocaat te raadplegen. Binnen de 5 kalenderdagen kan uw advocaat dan via aan bezwaarschrift gericht aan de deurwaarder laten weten welke delen van uw inkomsten als onbeslagbaar dienen aanzien te worden rekening houdend met uw vaste uitgaven. De beslagrechter zal dan rekening houdende hiermede het onbeslagbaar deel van uw inkomen bepalen. Opgelet. De termijn is zeer kort. Raadpleeg uw advocaat dus tijdig.
Onroerend beslag
Oproeping minnelijke schikking hyp. Schuld OG 732 GW-59 hypW (oud) in zelfde zin overgenomen in het WER
U heeft achterstand met uw hypothecaire lening?
U kan dan een de oproeping voor de beslagrechter ontvangen tegen een zitting met oog op het bekomen van een minnelijk akkoord m.b.t. de hypothecaire schuld op uw woning.
Indien er geen minnelijke regeling tussenkomt kan uw advocaat een procedure opstarten voor de beslagrechter teneinde aan de rechter betalingstermijnen te vragen.
Indien u onvermogend bent heeft het weinig zin voorstellen te formuleren. U zou namelijk in dit geval onmiddellijk of op termijn de betaling van de hypothecaire schuld dienen te hernemen en een voorstel dienen te doen voor de achterstallen. Uw advocaat zal dan wellicht voorstellen een PV van niet verzoening te laten opstellen. U dient hiervoor niets zelf te ondernemen.
Concreet dient U er wel rekening mede te houden dat voor zover er geen minnelijke verkoop zou plaatsvinden de hypothecaire schuldeiser wel binnen een 5 tal maanden tot gedwongen verkoop kan overgaan.
Verder volstaat het dat u uw advocaat verder alle documenten die u dienaangaande verder ontvangt doorstuurt en u met hem de zaak verder overlegt. Aldus kan er onderhandeld worden inzake mogelijkheden tot verkoop door uw tussenkomst, zonder gedwongen verkoop of kunnen modaliteiten inzake de verkoop uitgewerkt in respect met uw menselijke waardigheid
Bewarend beslag op onroerend goed
Een schuldeiser die een zekere en opeisbare vordering heeft kan u een exploot beteken inhoudende bewarend beslag op uw onroerend goed..
Dit bewarend beslag betekent nog niet dat uw onroerend goed verkocht wordt. Door dit exploot wordt u evenwel verplicht bij een eventuele verkoop ook met deze schuldeiser rekening te houden, die eveneens naast de hypothecaire schuldeisers en de belastingen dus principieel zal voldaan moeten worden met de koopsom.
U kan met andere woorden dit onroerend goed dus niet verkopen dan met uitdrukkelijke toestemming van deze schuldeiser. Deze procedure werd door deze schuldeiser ingesteld teneinde te verhinderen dat u het onroerend goed zou verkopen zonder dat zijn schuld zou voldaan worden. Niets meer en niets minder.
Bevel voorafgaand onroerend beslag (onvermogende)
U kan een bevel voorafgaand onroerend beslag betekend krijgen. Door de betekening van dit exploot heeft U een termijn van 15 dagen te rekenen vanaf de betekening van dit exploot om een procedure bij de beslagrechter in te stellen die u alsnog betalingstermijnen zou kunnen toestaan. Indien u dus niet onvermogend bent en alsnog hoopt uw woning te behouden zal u onmiddellijk uw advocaat dienen te contacteren zodat deze tijdig de correcte procedure kan instellen.
Wanneer u onvermogen bent is deze procedure echter niet zinvol. Ter zake dient immers niet alleen de hypothecaire schuld geregeld teneinde beslag te vermijden, gezien ook alle andere schuldeisers tot beslag zouden kunnen overgaan.
Overleg in elk geval met uw advocaat. Hoe gaat het beslag verder in zijn werk?
In de komende weken zal U vermoedelijk een tweede exploot ontvangen met het opschrift: “onroerend beslag”. Opnieuw een 4 tal weken later zal U een bericht ontvangen van een door de rechtbank aangesteld notaris. Deze zal u dus aanschrijven met verzoek met hem contact op te nemen. U heeft er alle belang bij dit te doen. Bij deze notaris zullen de bezoekdagen worden vastgelegd en kan er eveneens bepaald wanneer de woning door u kan vrijgegeven worden. Wanneer u hierbij redelijke vragen stelt zal de notaris hiermee rekening willen houden. U kan aan deze Notaris ook een koper van uw keuze voorstellen, waardoor alsdan met instemming van de beslagleggende, hypothecaire en ingeschreven schuldeisers de verkoop in der minne zou kunnen geschieden.
Onroerend beslag
U ontvangt een exploot onroerend beslag. Behoudens indien de schuldeiser alsnog vrijwillig met afbetalingstermen zou instemmen of indien U binnen de maand een nieuw krediet zou bekomen zal de verkoop niet meer afwendbaar zijn.
Binnen een 4 tal weken later zal u een bericht ontvangen van een door de rechtbank aangesteld notaris. Deze zal u dus aanschrijven met verzoek met hem contact op te nemen. U heeft er alle belang bij dit te doen. Bij deze notaris zullen de bezoekdagen worden vastgelegd en kan er eveneens bepaald wanneer de woning door U kan vrijgegeven worden. Wanneer U hierbij redelijke vragen stelt zal de notaris hiermee rekening willen houden. U kan aan deze Notaris ook een koper van uw keuze voorstellen, waardoor alsdan met instemming van de beslagleggende, hypothecaire en ingeschreven schuldeisers de verkoop in der minne zou kunnen geschieden.
Concreet, indien U nog geen andere huurwoning zou hebben, dient u er rekening mee te houden dat de openbare verkoping binnen een tweetal maand kan plaatsvinden. Anderzijds is de verkoop slechts vermijdbaar door een ultiem akkoord met de schuldeiser (die vanzelfsprekend zeer zware, zo niet onmogelijke eisen zal stellen) of door het bekomen van een nieuw krediet.
In bepaalde gevallen zijn er nog procedures mogelijk die de verkoop kunnen tegenhouden of vertragen. Raadpleeg hiervoor uw advocaat.
Aanspraken van de fiscus op onvermogenden
U bent onvermogend en ontvangt een fiscaal aanslagbiljet of een dwangbevel. Uw advocaat kan dan de ontvanger aanschrijven waarbij wij uw onvermogen melden en hem trachten te overtuigen de vordering af te schrijven. Wanneer de ontvanger hierop ingaat betekent dit dat hij niet onmiddellijk uitvoeringsmaatregelen zou stellen, doch daarentegen hoopt in de verre toekomst de vordering te recupereren bijvoorbeeld bij het openvallen van een nalatenschap of bij de verkoop of verdeling van en onroerend goed. De fiscus kan uitzonderlijk een onbepaald uitstel verlenen.
Eigenlijk heeft de fiscus geen andere uitvoeringsmaatregelen dan de overige schuldeisers en geniet u dus ook ten aanzien van hen dezelfde bescherming van het beslagrecht. Er is dus geen enkele reden om deze gelijkheid der schuldeisers te doorbreken door bijvoorbeeld afbetalingsplannen aan de fiscus na te komen, wanneer u anderzijds niet in staat zou zijn afbetalingsplannen met andere schuldeisers na te komen.
Ter herinnering willen wij toch melden dat het niet betalen van een belastingschuld niet strafbaar is en u dus geen gevangenisstraf kan oplopen indien u werkelijk niet bij machte bent uw belastingen te betalen en hierbij geen bedrieglijke manoeuvres stelt.
Verjaring stuitend dwangbevel betekend aan onvermogenden
U ontvangt van de fiscus als onvermogende een verjaring stuitend dwangbevel. U dient zich hierover niet ongerust te maken. Na verloop van enkele jaren verjaart namelijk de fiscale vordering. De ontvanger kan echter een bepaald exploot laten betekenen waardoor de verjaring vervalt en er dus een nieuwe termijn begint te lopen. Indien de ontvanger dit zou vergeten (hetgeen zelden of nooit gebeurt) zou de vordering verjaard zijn en zou de ontvanger zelfs aansprakelijk kunnen gesteld worden voor deze verjaring. Een fiscale vordering is één van de weinige vorderingen die in de praktijk zelden of nooit verjaart.
Hetgeen u dus thans ontvangen heeft, verhindert enkel deze verjaring en laat de ontvanger toe om in de verre toekomst bij de toebedeling van b.v. een nalatenschap of een testamentaire beschikking alsnog de vordering te innen.
Betekening overdracht aan fiscus op belastingteruggave ten aanzien van onvermogenden
U ontvangt een schrijven waaruit blijkt dat uw schuldeiser aanspraak heeft gemaakt op een teruggave van uw belastingen. Samen met de kredietovereenkomst of een andere overeenkomst zal u wellicht een loonoverdracht ondertekend hebben waarin bovendien gestipuleerd staat dat u bij niet betaling afstand deed van andere vorderingen, waaronder ook fiscale teruggaven begrepen zijn. Hierdoor kan uw schuldeiser dus rechtstreeks bij de fiscus aankloppen om rechten te doen gelden op een teruggave. Hiertegen is spijtig genoeg niets met succes in te brengen, tenware u de schuld bij uw schuldeiser zelf zou kunnen betwisten.
Loonoverdracht
Verzet loonoverdracht
Indien u een schrijven ontvangt van uw schuldeiser waarin deze een voornemen kenbaar maakt om op uw loon of uitkering aanspraak te maken ingevolgde een door u ondertekende loonoverdracht kan u uw advocaat verzoeken hiertegen verzet aan te tekenen. Uw advocaat zal u dan een verzetsakte overmaken die u dient te ondertekenen en aangetekend te versturen naar uw werkgever of andere uitbetalingsorganismen zoals de vakantiekas, de RVA, de pensioendienst, de mutualiteit. Hierdoor kan aan de loonafstand geen gevolg worden gegeven tot er een eventuele beslissing tussenkomt van de Vrederechter van uw woonplaats. In deze procedure kan vaak met succes voor een krachtig verweer worden gezorgd, gezien vele loonoverdrachten behept zijn met onvolmaaktheden of omdat de procedure niet correct werd gevolgd.
U ontvangt een vordering van het registratiekantoor
Eens u veroordeeld bent kan het gebeuren dat u een schrijven ontvangt van het registratiekantoor waarbij van u betaling van registratierechten wordt gevorderd ingevolge een tussengekomen vonnis.
Op elk vonnis boven de 12500 € is een registratierecht verschuldigd van 3%. Dit registratierecht is een indirecte belasting die door de staat wordt geheven op vonnissen of arresten. Zelfs wanneer beroep wordt ingesteld is dit recht verschuldigd. Wanneer in beroep het vonnis hervormd wordt, kan het registratierecht worden teruggevorderd.
Indien u onvermogend bent zal uw advocaat de ontvanger van de registratie aanschrijven. Indien u onvermogend bent zal uw advocaat trachten de ontvanger te overtuigen de vordering als oninbaar af te schrijven. In de regel gaat de ontvanger hierop in, in die zin dat er geen uitvoeringsmaatregelen worden getroffen. Wel zal u nog een 4-tal rappels ontvangen. U kan deze dan toezenden aan uw advocaat, waarna deze opnieuw het onvermogen kan bevestigen, tot wanneer finaal wellicht niet verder zal aangedrongen worden.
U ontvangt een aanmaning van een schuldeiser:
U zal als onvermogende karrenvrachten brieven en aanmaningen ontvangen.
Wellicht zal uw advocaat inmiddels aan uw verschillende schuldeisers een schrijven gestuurd hebben waaruit uw onvermogen blijkt. Dit schrijven zal wellicht voorzien zijn van de nodige stavingstukken waaruit dit onvermogen blijkt, of zal uw schuldeisers de nuttige gegevens bezorgd hebben waardoor zij dit onvermogen kunnen verifiëren. De verstandige schuldeiser zal zelden hierna nog tot procedure overgaan. Dit zou wellicht meer kosten dan opbrengsten opleveren. Hij weet dat men de spreekwoordelijke kei niet kan stropen. Vaak blijft de schuldeiser, of zijn computer, hierna toch nog voortdurend brieven schrijven. U dient er niet op te antwoorden, noch te reageren. Het betreffen enkel inhoudsloze intimidaties met bedoeling u te verontrusten, door een computer opgesteld en verzonden.
Indien een schuldeiser haar vordering wil uitvoeren, dient zij u eerst op te roepen of te dagvaarden voor de bevoegde rechter. In deze procedure kan uw advocaat instaan voor een uitgebreid en krachtig verweer. U weet reeds dat er niet kan uitgevoerd worden (beslag gelegd) zonder vonnis dat dan nog eerst dient betekend worden. Geen enkele schuldeiser, incassokantoor of gerechtsdeurwaarder kan zonder voorafgaande dagvaarding en vonnis beslag leggen (met uitzondering van de fiscus en nog een paar andere overheidsinstellingen op grond van een dwangbevel dan wel een schuldeiser die uitvoert op basis van een notariële akte).
Het is aan tegenpartij om in de procedure alle initiatieven te nemen. Zelfs na vonnis kan u als onvermogende dit onvermogen blijven inroepen.
Veiligheidshalve stuurt u best alle brieven door naar uw advocaat die dan kan nazien of er iets moet gebeuren. U zelf dient zich geen zorgen te maken over dit soort brieven (lees intimidaties). U weet het overigens: miauwende katten vangen geen muizen.
Aangetekende brieven, brieven van deurwaarders en brieven van de rechtbank dient u onmiddellijk toe te zenden naar uw advocaat die zoals steeds zal instaan voor de correcte en stipte behartiging van uw belangen.
U krijgt een brief van een incassokantoor
U ontvangt als onvermogende een (zoveelste) brief van een incassokantoor.
Deze maatschappijen hebben geen eigen bevoegdheid. Met andere woorden kunnen zij niets meer doen dan brieven schrijven en zijn zij niet gemachtigd om beslag te leggen of u te dagvaarden.
Wanneer een bankinstelling oordeelt dat zij weinig kans hebben op recuperatie doen zij vaak beroep op dit soort maatschappijen in plaats van op advocaten en gerechtsdeurwaarders. Sommige van deze kantoren zijn gereputeerd, anderen zijn dubieus. Immers, advocaten en deurwaarders dienen betaald te worden ook als er niets kan gerecupereerd worden, terwijl deze maatschappijen enkel betaald worden voor zover zij iets recupereren. Bij gebreke aan voorschotten en eigen hoedanigheid stellen deze maatschappijen dan ook geen uitvoeringsdaden. Zij stellen derhalve geen procedures in en kunnen ook geen beslag leggen
Anders gesteld, bij gebrek aan mogelijkheden, doen deze maatschappijen niets meer dan brieven schrijven, die ze weliswaar in dreigende taal onvriendelijk laten opstellen, met de bedoeling u met deze papieren middelen te verontrusten. Maar U weet inmiddels wel beter. Miauwende katten vangen geen muizen, blaffende honden bijten niet en bijtende honden blaffen niet.
Ook de verbruikersverenigingen blijven de consumenten afraden met deze maatschappijen contact op te nemen en wijst op hun algeheel gebrek aan bevoegdheid.
U zal vermoedelijk wel nog een aantal brieven bekomen die in veel gevallen louter met een computer werden aangemaakt, zonder dat hieraan een mens te pas komt, doch u dient hieraan geen gevolg te geven, gezien geen enkele computer zelfstandig tot uitvoering kan overgaan. Hij kan niets meer dan dergelijke inhoudsloze brieven blijven schrijven.
U heeft anderzijds ook tal van rechten ten aanzien van deze kantoren en hun zogeheten inspecteurs. Zo bent U nooit verplicht op hun vragen te antwoorden, hen telefonisch te woord te staan, op hun brieven te antwoorden en zeker niet verplicht hen in uw woning binnen te laten.
Er is ter zake zelfs een wet van kracht m.b.t. de minnelijke invordering van schulden van de consument. Zo moet elke zogeheten inspecteur die zich aan uw deur aanmeldt een verklaring vooraf aan u bezorgen waarin uitdrukkelijk staat dat u hem de deur mag wijzen. Doe dit ook daadwerkelijk. U heeft bovendien geen enkele zekerheid of u te maken heeft met een inspecteur die niet malafide is en dat u gelden dus daadwerkelijk terecht zouden komen. U dient op geen enkele vraag te antwoorden en dient te weten dat elk antwoord tegen u zal gebruikt worden.
Een incassokantoor moet zich bovendien houden aan zeer strikte wettelijke bepalingen. Zo moet u voor alle briefwisseling een zeer duidelijke brief ontvangen waarin uw rechten vermeld worden ten aanzien van deze maatschappijen en waarin er ook tal van andere meldingen moeten staan. U heeft bovendien het recht om de schuld gemotiveerd te betwisten of door uw advocaat te laten betwisten, waarna zij u onder geen enkel beding nog verder mogen verontrusten.
Incassokantoren kunnen vervolgd worden wanneer zij inlichtingen geven over uw schuldsituatie of vragen stellen aan derden of wanneer zij u op het werk of in aanwezigheden van derden verontrusten.
Raadpleeg uw advocaat bij elke verontrusting door dergelijke kantoren.
De wetgever wou aanvankelijk deze soort kantoren zelfs definitief buiten de wet plaatsen.
Verder kan verwezen worden naar de bijdrage van Knack van 29/03/2023, Incassobureaus vorderen illegaal miljoenen bij de onwetende consument:
"...documenten bewijzen dat tot op de dag van vandaag voor vele miljoenen aan onwettige schadevergoedingen worden geïncasseerd.
In de Belgische en de Europese wetgeving geldt het principe van de afdwingbaarheid en wederkerigheid van de factuurvoorwaarden. Samengevat wil dat zeggen dat een bedrijf alleen een schadevergoeding voor onbetaalde facturen mag aanrekenen als in de factuurvoorwaarden van dat bedrijf – ‘de kleine lettertjes’ – staat dat de klant recht heeft op dezelfde behandeling als dat bedrijf zelf in gebreke wordt gesteld, als het bijvoorbeeld een verkeerd aangerekend bedrag niet op tijd terugbetaalt aan de klant.
Wat blijkt nu in de praktijk? In 80 tot 90 procent van de gevallen staat die wederkerigheid niet in de factuurwaarden. Incassobedrijven die dan toch een schadevergoeding aanrekenen, overtreden dus de wet."
U krijgt brief van een opkoper van verloren vorderingen
Bepaalde maatschappijen, zoals Fiducré, zijn geen incassomaatschappijen maar kopen vorderingen van andere maatschappijen over. Vaak voor een prikje, soms voor niet veel meer dan een (paar) euro(s). Hierdoor kan de oorspronkelijke maatschappij haar vordering (haar verlies) afschrijven. De overnemende maatschappij heeft onder bepaalde voorwaarden en mits bepaalde beperkingen het volledige recht op de integrale vordering maar weet dat ze zeer weinig kans maakt op recuperatie. Daarom schrijft ze enkel brieven of stuurt inspecteurs naar huis. Slechts zeer uitzonderlijk gaan ze over tot dagvaarding.
Gezien zij aldus weten dat de procedure wel eens meer zou kunnen kosten dan opbrengen, doen zij in de regel niets meer doen dan brieven schrijven en gaan zij zeer zelden of nooit over tot procedure.
Wanneer een bankinstelling oordeelt dat zij weinig kans hebben op recuperatie doen zij vaak beroep op dit soort maatschappijen in plaats van op advocaten en gerechtsdeurwaarders. Immers, advocaten en deurwaarders dienen betaald te worden ook als er niets kan gerecupereerd worden, terwijl deze maatschappijen enkel betaald worden voor zover zij iets recupereren.
Anders gesteld: in de regel pogen zij enkel U op minnelijke wijze met onvriendelijke reeksen brieven tot betaling aan te zetten. Deze brieven worden automatisch met een computer aangemaakt, zonder dat zij zelfs bij machte schijnen te zijn deze brievenreeks te stoppen. Deze brieven zijn weliswaar opgesteld in dreigende taal, met de bedoeling u met deze papieren middelen zoveel mogelijk ongerust te maken en te verontrusten.
Vaak zijn deze vorderingen zo oud dat ze inmiddels verjaard zijn. Let wel dat u niet antwoord op deze brieven zonder een advocaat te raadplegen. De brieven die u schrijft kunnen tegen u gebruikt worden waardoor u het voordeel van de verjaring verliest.
U zal vermoedelijk wel nog een aantal brieven bekomen die in veel gevallen louter met een computer werden aangemaakt, zonder dat hieraan een mens te pas komt, doch u dient hieraan geen gevolg te geven, gezien geen enkele computer zelfstandig tot uitvoering kan overgaan. Het blijft in de regel tot niets meer dan inhoudsloze brieven.
U heeft anderzijds ook tal van rechten ten aanzien van deze kantoren en hun zogeheten inspecteurs. Zo bent U nooit verplicht op hun vragen te antwoorden, hen telefonisch te woord te staan, op hun brieven te antwoorden en zeker niet verplicht hen in uw woning binnen te laten.
Er is ter zake zelfs een wet van kracht mbt de minnelijke invordering van schulden van de consument. Zo moet elke zogeheten inspecteur die zich aan uw deur aanmeldt een verklaring vooraf aan u bezorgen waarin uitdrukkelijk staat dat u hem de deur mag wijzen. Doe dit ook daadwerkelijk. U heeft bovendien geen enkele zekerheid of u te maken heeft met een inspecteur die niet malafide is en dat u gelden dus daadwerkelijk terecht zouden komen. U dient op geen enkele vraag te antwoorden en dient te weten dat elk antwoord tegen u zal gebruikt worden.
Een dergelijke maatschappij (overnemer van schuldvorderingen) moet zich bovendien houden aan zeer strikte wettelijke bepalingen. Zo moet u voor alle briefwisseling een zeer duidelijke brief ontvangen waarin uw rechten vermeld worden ten aanzien van deze maatschappijen en waarin er ook tal van andere meldingen moeten staan. U heeft bovendien het recht om de schuld gemotiveerd te betwisten of door uw advocaat te laten betwisten, waarna zij u onder geen enkel beding nog verder mogen verontrusten.
Ook deze maatschappijen kunnen vervolgd worden wanneer zij inlichtingen geven over uw schuldsituatie of vragen stellen aan derden of wanneer zij u op het werk of in aanwezigheden van derden verontrusten.
Raadpleeg uw advocaat bij elke verontrusting door dergelijke kantoren.
U ontvangt een schrijven van een kredietverzekeraar
Bepaalde kredieten en andere schuldvorderingen worden verzekerd bij andere maatschappijen. De 2 meest bekende kredietverzekeraars zijn Euler Hermes (vroeger COBAC) en Atradius (vroeger Gerling Namur). Van zodra er in het verzekerde krediet een bepaalde achterstal is opgetreden komt de kredietverzekering tussen en betaalt deze de oorspronkelijke kredietgever. Hierdoor komt de kredietverzekeraar in de plaats van de kredietverlener en krijgt u dus als het ware een nieuwe schuldeiser in de plaats.
Deze kredietverzekeringsmaatschappijen zijn geen incassomaatschappijen. Door de uitbetaling hebben zij dezelfde rechten als de eerste schuldeiser (hun verzekerde). U kan tegen deze maatschappijen dezelfde verweermiddelen laten gelden als tegen de oorspronkelijke schuldeiser.
Deze maatschappijen gaan zeker niet altijd tot procedure over. U kan zich door uw advocaat tegen hun aanspraken verdedigen. Wanneer zij menen dat gedwongen invordering weinig kans biedt, schrijven zij reeksen brieven of schakelen zij incasso inspecteurs in. Deze hebben echter geen eigen bevoegdheid en u heeft het recht hen ten alle tijde de deur te wijzen. Meer zelfs alvorens zij u iets zeggen dienen zij u een papier met allerhande nuttige inlichtingen te bezorgen waar onder meer opstaat dat u hen niets moet zeggen en dat u hen de deur mag wijzen. Maak gebruik van die rechten. U dient op geen enkele vraag te antwoorden en dient te weten dat elk antwoord tegen u zal gebruikt worden.
Een dergelijke maatschappij (overnemer van schuldvorderingen) moet zich bovendien houden aan zeer strikte wettelijke bepalingen. Zo moet u voor alle briefwisseling een zeer duidelijke brief ontvangen waarin uw rechten vermeld worden ten aanzien van deze maatschappijen en waarin er ook tal van andere meldingen moeten staan. U heeft bovendien het recht om de schuld gemotiveerd te betwisten of door uw advocaat te laten betwisten, waarna zij u onder geen enkel beding nog verder mogen verontrusten.
Ook deze maatschappijen kunnen vervolgd worden wanneer zij inlichtingen geven over uw schuldsituatie of vragen stellen aan derden of wanneer zij u op het werk of in aanwezigheden van derden verontrusten.
Raadpleeg uw advocaat bij elke verontrusting door dergelijke kantoren.
Antwoorden op vragen en misvattingen van onvermogende verweerders
Wat is bescherming van beslagrecht.?
Ook als onvermogende heeft u rechten.
Vooreerst verleent art. 23 van de grondwet elke ingezetene het recht op menselijke waardigheid. Dit recht werd ingeschreven in het beslagrecht. Het beslagrecht verleent niet alleen rechten aan de schuldeisers maar ook in belangrijke mate aan de schuldenaars. Meer zelfs, het beslagrecht beschermt in belangrijke mate de menselijke waardigheid van de beslagene schuldenaar.
Het beslagrecht verschaft u dus rechten en beschermt u.
Als onvermogende deze bescherming van het beslagrecht inroepen, behelst dat geen enkele schuldeiser u kan aanspreken op uw loon boven de beslagbare gedeeltes.
Kindergeld en onderhoudsgeld voor de kinderen is niet vatbaar voor beslag.
Onderhoudsschulden gaan voor alle andere schulden en verkorten dus uw onbeslagbaar gedeelte niet.
Voor zover u geen onroerende goederen (eigen huis) heeft, kan daar ook geen beslag op gelegd worden. Voor zover u stipt uw huur kunt blijven betalen, kan geen schuldeiser u uit uw woning laten zetten.
Tenslotte kan een schuldeiser beslag leggen op een beperkt aantal zaken van uw inboedel. Maar het belangrijkste deel van uw inboedel is niet vatbaar voor beslag.
De overige goederen die wel beslagbaar zijn, kan U eens deze goederen opgeschreven zijn laten terug inkopen door een verwante, een familielid, een kennis of zelfs elke derde, die u deze goederen dan terug mag in bruikleen kan geven. Dit kan ofwel in der minne gebeuren, binnen de 10 dagen na het opschrijven van de goederen (in welk geval de goederen uw woning niet dienen te verlaten, het weze door deze goederen in te kopen bij de openbare verkoop. De kostprijs voor wederinkoop schommelt meestal tussen de 250 en de 1.250 euro voor een gemiddelde inboedel van een eenvoudig gezin.
Deze kost is eenmalig, gezien dezelfde goederen voor zover de procedure juist gevolgd wordt, slechts éénmaal in beslag kunnen genomen worden.
Dus: eens de goederen verkocht en eventueel terug ingekocht door een derde, kan u behoudens loonbeslag voor het beperkte voor beslag vatbare deel, door uw schuldeisers niet verder verontrust worden, hetgeen u de ruimte geeft om met het wettelijk erkend minimum, dat u instaat zal stellen uw lopende uitgaven en huur te betalen op een waardige manier te leven, zoals de wet u dit waarborgt.
Er zijn ook mogelijkheden om een procedure tot collectieve schuldenregeling in te stellen met de hieraan verbonden voordelen en nadelen.
Uw insolventieadvocaat zal u verder kunnen bijstaan in de betwisting van vorderingen, de eventuele afkoop, de overtuiging van schuldeisers de vordering af te schrijven of de verjaring in te roepen.
Is de collectieve schuldenregeling voor u een oplossing?
Indien u werkelijk onvermogend bent is het zinloos om door middel van afbetalingsvoorstellen de schuldenlast aan te pakken. Immers hetgeen U in staat bent om maandelijks terug te betalen is dan zelfs onvoldoende om de lopende interesten te betalen. Concreet betekent dit dat uw schuld op die wijze nooit terugbetaald zou worden en u, behoudens verjaring, verder door uw schuldeisers en uw gerechtsdeurwaarders kan en zal verontrust worden.
Daarom zal er voor u op een gans andere wijze dienen gewerkt worden. Concreet zijn er in dan 2 mogelijke uitwegen:
1° De procedure collectieve schuldenregeling
2° Ofwel de bescherming van het beslagrecht.
Ik leg hierna deze 2 mogelijkheden uit zodat u hierna met kennis van zaken kan beslissen welke van de 2 oplossingen u verkiest.
1° De Procedure Collectieve schuldenregeling
Wanneer u gebruik maakt van de procedure collectieve zal uw advocaat een uitvoerig verzoekschrift neerleggen bij de beslagrechter, waarbij deze uw schuldoverlast zal uitleggen evenals uw volledige vermogenstoestand en deze van de personen die met u onder hetzelfde dak wonen. Tenslotte zal in dit verzoekschrift dienen uitgelegd dat u niet meer in staat bent uw schulden terug te betalen met opgave van de reden en de oorzaken.
Hierna kan de rechtbank (de beslagrechter) de procedure toelaatbaar verklaren en een schuldbemiddelaar aanstellen die gedurende en langere periode uw volledig inkomen zal beheren en in overleg met u een leefgeld zal bepalen, het weze een strikt minimum, waarbij er zo mogelijk wel reserves worden aangelegd voor onvoorziene kosten, waarbij de bemiddelaar beslist of deze reserves al dan niet kunnen aangewend worden. U dient dan wel de richtlijnen van de door de rechtbank aangestelde bemiddelaar te volgen. Zo kan deze aandringen op een goedkopere woonst, de verkoop van uw woonst, uw wagen…
Bovendien dient u informatie te verschaffen over al uw inkomsten die de schuldbemiddelaar in uw plaats zal ontvangen. Onregelmatigheden kunnen worden afgestraft door vermaning en tot herroeping van de schuldenregeling. U mag ook geen verdere schulden meer aangaan.
Onthoud ook dat de schuldbemiddelaar hierbij kan uitgaan van veronderstellingen. Namelijk dat uw uitgavenpatroon inkomsten veronderstelt die de schuldbemiddelaar verborgen worden gehouden.
Wanneer u een zelfstandige (neven)activiteit uitvoert komt u voor deze procedure niet in aanmerking. Start u met een bijverdienste dan dient u deze inkomsten aan de schuldbemiddelaar af te staan. Start u een zelfstandige activiteit dan stopt de schuldbemiddeling.
De schuldbemiddelaar kan in het beste geval wel een provisie aanleggen voor onvoorziene uitgaven. (bv. medische kosten, nieuwe wagen, kosten voor de kinderen). Doch u blijft onderworpen aan zijn/haar beslissing en deze van de beslagrechter of hiervoor deze provisie kan worden aangesproken.
Hiertegenover staat dan wel dat tijdens de procedure er geen gedwongen uitvoeringen meer plaatsvinden (geen verontrusting door deurwaarders) plaatsvinden en de totale schuld na een bepaalde periode zal geregeld zijn. Deze periode (in de regel 7 jaar) wordt vooreerst voorgesteld door de schuldbemiddelaar aan de schuldeisers en dit in functie van de totaal te betalen sommen enerzijds en de mogelijkheden voor u tot een nieuwe start anderzijds. Indien de schuldeisers hiermee niet instemmen zal de beslagrechter een regeling opleggen.
Deze procedure heeft dus enkel kans op welslagen mits u een zeer goede verstandhouding met de bemiddelaar kan realiseren en u kan leven met de betutteling (vaak als bemoeizucht ervaren), het gebrekkig contact en de aantasting van de privacy die de schuldbemiddeling meebrengt.
Voordeel van deze procedure is dat voor zover u zeer stipt de richtlijnen van de schuldbemiddelaar volgt en u alles tot het einde doorstaat, zonder afgestraft te worden door een herroeping, hierdoor de schuld na een lange periode voorlopig worden kwijtgescholden u dan een voorwaardelijke nieuwe start kan nemen.
Let wel bepaalde schulden kunnen in een collectieve schuldenregeling niet worden kwijtgescholden.
Let wel indien u na de collectieve schuldenregeling op belangrijke wijze meer gaat verdienen, een schenking of erfenis ontvangt, de lotto wint of in het algemeen tot beter fortuin komt kan de collectieve schuldenregeling weer worden opgestart.
Nadeel van deze procedure is dat heel wat cliënten in conflict gaan met de schuldbemiddelaars. Bij de bepaling van het leefgeld wordt vaak uitgegaan van een absoluut minimum waarbij kan uitgegaan worden van het bestaansminimum zoals betaald door het OCMW, hetgeen vrij weinig ruimte laat.
U kan dus heel wat minder overhouden dan het onbeslagbaar deel van uw inkomsten, hetgeen u overhoudt indien u louter uw onvermogen inroept of laat inroepen.
Er is ook een tweede mogelijkheid
2° De bescherming van het Beslagrecht
In plaats daarvan zou U ook de bescherming van het beslagrecht kunnen verkiezen. Dit behelst dat geen enkele schuldeiser U kan aanspreken op uw loon boven de beslagbare gedeeltes. Deze gedeeltes zijn:
Kindergeld en onderhoudsgeld voor de kinderen zijn niet beslagbaar.
Onderhoudsschulden gaan voor alle andere schulden en verkorten dus uw onbeslagbaar gedeelte niet.
Voor zover u geen onroerende goederen (eigen huis) heeft, kan daar ook geen beslag op gelegd worden. Voor zover u stipt Uw huur kunt blijven betalen, kan geen schuldeiser u uit uw woning laten zetten.
Tenslotte kan een schuldeiser beslag leggen op een beperkt aantal zaken van Uw inboedel.
De onbeslagbare goederen worden opgesomd in artikel 1408 Gerechtelijk wetboek. De lijst vervat in dit artikel wordt zeer ruim geïnterpreteerd.
U zal bemerken dat een belangrijk deel van Uw huisraad aldus onbeslagbaar is. De overige goederen die wel beslagbaar zijn, kan U eens deze goederen opgeschreven zijn laten terug inkopen door een verwante, een familielid, een kennis of zelfs elke derde, die u deze goederen dan terug mag in bruikleen kan geven. Dit kan ofwel in der minne gebeuren, binnen de 10 dagen na het opschrijven van de goederen (in welk geval de goederen uw woning niet dienen te verlaten, het weze door deze goederen in te kopen bij de openbare verkoop. De kostprijs voor wederinkoop schommelt meestal tussen de 250 en de 1.250 euro voor een gemiddelde inboedel van een eenvoudig gezin.
Deze kost is eenmalig, gezien dezelfde goederen voor zover de procedure juist gevolgd wordt, slechts éénmaal in beslag kunnen genomen worden.
Dus: eens de goederen verkocht en eventueel terug ingekocht door een derde, kan u behoudens loonbeslag door uw schuldeisers niet verder verontrust worden, hetgeen u de ruimte geeft om met het wettelijk erkend minimum, dat u instaat zal stellen uw lopende uitgaven en huur te betalen op een waardige manier te leven, zoals de wet u dit waarborgt.
Schulden verjaren principieel na 10 jaar, kunnen afgekocht of worden afgeschreven.
Wat zijn onbeslagbare goederen en wat met de andere goederen?
Een schuldeiser kan beslag leggen op een beperkt aantal zaken van uw inboedel.
De lijst van deze goederen is terug te vinden in artikel 1408 van het gerechtelijk wetboek.
Deze lijst wordt zeer ruim geïnterpreteerd.
U zal bemerken dat een belangrijk deel van uw huisraad aldus onbeslagbaar is. De overige goederen die wel beslagbaar zijn, kan u eens deze goederen opgeschreven zijn laten terug inkopen door een verwante, een familielid, of zelfs elke derde, die u deze goederen dan terug mag ter beschikking stellen. Dit kan ofwel in der minne gebeuren, binnen de 10 dagen na het opschrijven van de goederen (in welk geval de goederen Uw woning niet dienen te verlaten, het weze door deze goederen in te kopen bij de openbare verkoop. De kostprijs voor wederinkoop schommelt meestal tussen de 250 en de 1.250 €..
Deze kost is eenmalig, gezien dezelfde goederen voor zover de procedure juist gevolgd wordt, slechts éénmaal in beslag kunnen genomen worden.
Dus: eens de goederen verkocht en eventueel terug ingekocht door een derde, kan u behoudens loonbeslag door uw schuldeisers niet verder verontrust worden, hetgeen u de ruimte geeft om met het wettelijk erkend minimum, dat u instaat zal stellen uw lopende uitgaven en huur te betalen op een waardige manier te leven, zoals de wet u dit waarborgt.
Kan ik mijn inboedel op naam van een derde zetten?
U dient te weten dat onderhandse verkopen tussen particulieren geen enkele bewijswaarde hebben in een beslagprocedure. Het onderhands verkopen van de inboedel aan een derde persoon die dan de goederen zou verhuren, zou een regelrechte catastrofe worden.
De deurwaarder zou met dit document geen rekening willen houden en de persoon die de goederen "gekocht" heeft verplichten een procedure tot revindicatie te starten voor de beslagrechter. Deze procedure brengt al vlug 2.000 € kosten mede. In deze procedure dient deze persoon u en de schuldeiser te dagvaarden en mede te betekenen aan de beslagleggende deurwaarder. De schuldeiser zal onmiddellijk een tegeneis instellen tot het bekomen van een schadevergoeding van 2.000 €, lastens de persoon die de goederen "inkocht", gezien deze mede geholpen heeft tot de (strafbare) organisatie van uw onvermogen. De beslagrechter zal de revindicatievordering afwijzen, de "koper" veroordelen tot de voormelde schadevergoeding en de kosten van het geding. De in beslag genomen inboedel zal onmiddellijk kunnen verkocht worden. De koper zal een korte tijd krijgen om de sommen waartoe hij veroordeeld werd ineens te betalen, bij gebreke waaraan ook hij beslag op loon/inboedel of zelfs zijn woning zal oplopen en u en de "koper" riskeren dan nog correctioneel vervolgd te worden.
De reden waarom dergelijke verhalen zo goed verspreid zijn, is omdat de gehele procedure enkele maanden en soms meer dan een jaar aansleept. In deze tussentijd denkt de beslagene dat zijn probleem opgelost is en verspreidt hij dit in zijn vriendenkring. Wanneer hij maanden later samen met zijn "koper" in de grootste moeilijkheden verzeild raakt, zal hij uit pure schaamte zwijgen.
Nochtans is er een perfect wettelijke mogelijkheid, ter bescherming van deze goederen, weliswaar nadat de deurwaarder de goederen heeft opgeschreven (maar nog niet opgehaald).
Vooreerst dient u te weten dat slechts beslag kan gelegd worden op een beperkt aantal zaken van uw inboedel. De wet voorziet een lijst aan van onbeslagbare goederen. U zal bemerken dat een belangrijk deel van uw huisraad aldus onbeslagbaar is. De overige goederen die wel beslagbaar zijn, kan u eens deze goederen opgeschreven zijn laten terug inkopen door een verwante, een familielid, of zelfs elke derde, die u deze goederen dan terug mag in bruikleen geven. Dit kan ofwel in der minne gebeuren, binnen de 10 dagen na het opschrijven van de goederen (in welk geval de goederen Uw woning niet dienen te verlaten, het weze door deze goederen in te kopen bij de openbare verkoop. De kostprijs voor wederinkoop schommelt meestal tussen de 250 € en de 1.250 €. Raadpleeg hiervoor uw advocaat.
Deze kost is eenmalig, gezien dezelfde goederen voor zover de procedure juist gevolgd wordt, slechts éénmaal in beslag kunnen genomen worden.
Dus: eens de goederen verkocht en eventueel terug ingekocht door een derde, kan u behoudens loonbeslag door Uw schuldeisers niet verder verontrust worden, hetgeen u de ruimte geeft om met het wettelijk erkend minimum, dat u instaat zal stellen uw lopende uitgaven en huur te betalen op een waardige manier te leven, zoals de wet U dit waarborgt.
Mag ik rijden met een wagen van een derde?
Wanneer u louter occasioneel gebruik maakt van een wagen van een andere persoon dan kan op die wagen geen beslag gelegd worden. Dit natuurlijk voor zover er duidelijk blijkt dat de wagen van deze persoon is. Dit blijkt in de eerste plaats uit het inschrijvingsbewijs van het voertuig.
Anderzijds zou de deurwaarder op grond van overeenstemmende vermoedens er kunnen van uitgaan dat deze wagen van deze andere persoon in feite toch uw wagen is en dat u het een en ander louter georganiseerd hebt om uw schuldeisers te ontlopen. De deurwaarder zou hiervan kunnen uitgaan wanneer deze wagen enerzijds steeds geparkeerd staat voor uw woning of aangetroffen wordt in de garage palend aan uw woning, of wanneer zou blijken dat u de verzekeringsnemer van dit voertuig bent of de nummerplaat op uw naam staat. Een onvermogende kan wel een voertuig huren zonder dat hierop beslag gelegd wordt.
Verjaring
Persoonlijke vorderingen (zoals kredieten) waarvoor niet gedagvaard is verjaren na 10 jaar. De verjaring loopt vanaf de datum van opeisbaarheid.
Ook de uitvoerbaarheid van niet opnieuw betekende vonnissen verjaart na 10 jaar.
Interesten en periodieke betalingen verlopen na verloop van 5 jaar.
Daarnaast zijn er nog heel wat schulden met kortere verjaringstermijnen.
Volgens de rechtspraak zouden zelfs kredietovereenkomsten 5 jaar na de opzegging verjaard kunnen verklaard worden. Raadpleeg hiertoe uw advocaat en leg hem of haar de hierna vermelde verwijzing voor:
Afkoop:
Deze techniek komt overgewaaid vanuit Nederland. Heel wat schuldeisers zijn niet afkerig om tegen een eenmalige som een oninbare schuld waarop een (klein) deel kan worden terugbetaald worden door derden (zoals familieleden) geregeld te verklaren. U heeft hierna zekerheid niet verder verontrust te worden. Een derde heeft een deel van uw schuld betaald voor slot van alle rekeningen. Raadpleeg hiertoe uw advocaat.
Heeft scheiden zin?
Neen. U heeft wellicht beiden medegetekend voor de schulden. Schuldenregelingen in de echtscheiding zijn niet tegenstelbaar aan de schuldeisers. Fictieve onderhoudsgelden zijn strafbaar als een organisatie van onvermogen.
Sommigen vluchten naar het buitenland
Een schuldeiser kan ook in het buitenland op uw inkomsten en goederen beslag laten leggen. Hiertoe zal hij aldaar een advocaat dienen te raadplegen die ofwel tegen u in het buitenland een vonnis bekomt, dan wel een Belgisch vonnis uitvoerbaar laat verklaren.
Het vluchten naar het buitenland brengt echter meestal alleen maar meer moeilijkheden mee. Hoe zal u zich in het buitenland integreren. Hier heeft u bepaalde rechten, die u overigens kent of kunt leren kennen. In het buitenland heeft u vaak deze rechten niet of kent u ze niet. Het sociaal vangnet zal er zelden zo goed georganiseerd zijn. U kent wellicht onvoldoende de taal en de cultuur. U krijgt het gevoel op de vlucht te zijn met kans om algehele verarming, verpaupering en vereenzaming.
In bepaalde gevallen zou een dergelijke vlucht zelfs als een strafbare organisatie van onvermogen kunnen aanzien worden.