Meer een meer Belgen brengen hun onroerend goed onder in een patrimoniumvennootschap. De vraag stelt zich dan ook onmiddellijk of dit een goede keuze is.
Iedereen die een patrimoniumvennootschap begint, dient onmiddellijk te beseffen dat hij belast zal worden op de reële huurprijs en tevens een meerwaardebelastingen zal dienen te ondergaan.
Bovendien dient men te beseffen dat het patrimoniumvennootschap het bijhouden van een boekhouding veronderstelt met inbegrip van een jaarrekening die ingediend dient te worden met alle hieraan verbonden kosten.
Het oprichten van een patrimoniumvennootschap is derhalve niet aangewezen voor vermogens onder de 1.000.000 , behoudens wanneer men zeer specifieke doelstellingen erop na houdt.
Door de meerwaardebelasting is een onroerend goed vennootschap evenmin aangewezen wanneer u het onroerend goed niet al te lang in uw patrimonium wenst te behouden. In feite dienen patrimoniumvennootschappen dan ook om patrimonia gedurende generaties binnen een bepaalde familiegroep te houden.
Toch kan een patrimoniumvennootschap interessant zijn om een deel van het vermogen te beschermen ten aanzien van de schuldeiser.
Hieraan dient onmiddellijk toegevoegd dat men zich onmogelijk kan beschermen tegen bestaande schuldeisers maar enkel tegen toekomstige schuldeisers. Wanneer men constructies zou gaan opbouwen om zich te beschermen tegen bestaande schuldeisers zouden deze mits de nodige creativiteit de constructie kunnen doorprikken middels een zogeheten pauliaanse vordering. Dit betekent dat de schuldeisers zouden kunnen argumenteren dat de patrimoniumvennootschap enkel werd opgericht om de rechtmatige belangen van de schuldeisers te miskennen, in welk geval zij deze constructie zouden kunnen doorprikken.
Gans anders is het wanneer men bevreesd is ten aanzien van de financiële risico's die men loopt en waarbij men zich wil indekken tegen toekomstige vorderingen.
Middels een patrimoniumvennootschap heeft u dan vooraf een deel van uw patrimonium perfect afgescheiden van uw eigen vermogen. Enkel de schuldeisers van uw patrimoniumvennootschap kunnen zich dan wenden tot het patrimonium van deze vennootschap. Uw persoonlijke schuldeisers kunnen zich nooit wenden tot deze afzonderlijke rechtspersoonlijkheid. Dit zelfs niet wanneer u compleet gefailleerd of onvermogend geworden bent.
Men mag echter niet vergeten dat in het burgerlijk recht de voornaamste gezinswoning beschermd wordt. Zo heeft de langstlevende echtgenoot of echtgenote steeds het vruchtgebruik van de gezinswoning. Let op, in het kader van patrimoniumvennootschappen verliest de langstlevende echtgenoot of echtgenote deze bescherming.
Vaak worden ook patrimoniumvennootschappen opgericht om minder successierechten te betalen. Bij een overgang van een onroerend goed in het kader van een successie, kunnen deze rechten oplopen tot 30 %. Maar wanneer een onroerend goed toebehoort aan een patrimoniumvennootschap kan één en ander opgevangen worden door een overdracht van de aandelen via een handgift. Indien een dergelijke handgift binnen de 3 jaar gebeurt vóór het overlijden van de schenker, kan zulks volledig belastingvrij gebeuren. Aldus kan een erflater bvb. zonder kinderen zijn volledig patrimonium omzetten in onroerend goed, dit onroerend goed inbrengen in een patrimoniumvennootschap en hierna via een handgift dit patrimonium zonder successierecht overdragen aan zijn erfgenamen. Enige voorwaarde is natuurlijk dat hij 3 jaar blijft leven na de handgift.
Authentieke schenken bieden evenwel meer zekerheid. Wel nu, in het Vlaamse Gewest is een dergelijke authentieke schenking inmiddels mogelijk. In dergelijke gevallen worden successierechten verminderd tot 3 % in rechte lijn. Dit biedt het bijzonderder voordeel dat deze verminderde rechten ook blijven gelden, zelfs wanneer het overlijden van de schenker zou plaatsvinden binnen de 3 jaar na de schenking.
Voor de precieze berekening van het voordeel bij dergelijke constructies, raadpleegt u best een advocaat die onderlegd is in vermogensbeheer.
Samengevat is een patrimoniumvennootschap enkel interessant voor vermogens boven de 1.000.000 behoudens waaneer u zich wil indekken van schuldeisers of wanneer u geen kinderen heeft. In deze gevallen kan een patrimoniumvennootschap interessant zijn vanaf een vermogen vanaf 400.000 .
Ter zake is een ver doorgedreven advies en samenwerking tussen verschillende beroepsgroepen absoluut noodzakelijk. Hierbij ka een advocaat de krachtlijnen van het vermogensbeheer bepalen, een fiscalist één en ander optimaliseren en een notaris één en ander in de juiste authentieke akten gieten.
Vermogensplanning houdt ook rekening met heel wat andere omstandigheden zoals risicos inzake echtscheiding, overlijden, nieuw samengestelde gezinnen, aanspraken van potentiële schuldeisers, belangen van derden en belangen allerhande.
Bij dit alles dient bovendien rekening te worden gehouden dat deze situaties niet statisch zijn maar immer evoluerend. Hierdoor is het aangewezen dat een degelijke vermogensplanning steeds gebeurd op middellange termijn waarbij één en ander kan aangepast worden in functie van gewijzigde omstandigheden.
Elfri De Neve
Oudenaarde, 28 juni 2005
© copyright Elfri De Neve 1984-2005