Art. 5.36. NBW Geweld
Geweld is alleen dan een nietigheidsgrond indien een partij een contract sluit onder onrechtmatige dwang van haar medecontractant die haar doet vrezen voor een aanzienlijke aantasting van de fysieke of morele integriteit of het vermogen van die partij of van haar naasten.
Uittreksel uit de Memorie van toelichting bij het wetsvoorstel houdende Boek 5 “Verbintenissen” van het Burgerlijk Wetboek
Het artikel groepeert (zoals art. 1140 C.civ.fr.) in één bepaling de talrijke vormen van geweld uit de artikelen 1111 tot 1115 van het Burgerlijk Wetboek (vergelijk ook met art. II. – 7: 206 (1) DCFR; art. 4: 108 PECL; art. 3: 44.2 NBW; art. 30.1. CO). Zo kan geweld bestaan in het uitoefenen van een fysieke of morele dwang ten aanzien van de persoon van de wederpartij, maar ook ten aanzien van “naasten”, zijnde een persoon met wie de wederpartij in concreto een affectieve band heeft (zoals zijn echtgenoot of partner, zijn kinderen of ouders) (P. WÉRY, I, 2011, 250, nr. 254). Situaties van “dwang uit een noodtoestand” (“état de nécessité”) werden kunstmatig bij geweld ondergebracht en worden voortaan opgevangen onder misbruik van omstandigheden (zie verder art. 5.37).
De dwang kan de contractant of zijn naasten treffen in hun fysieke of morele integriteit, in hun eer of vermogen (zie: art. 30.1. CO: “danger grave et imminent la menaçait dans sa vie, sa personne, son honneur ou ses biens”).
De kernvoorwaarden uit het geldend recht (Cass. 12 februari 1988, Arr. Cass., 1987-88, 758 en Pas., 1988, 697; S. STIJNS, 1, 2015, 94-97, nrs. 116-121; W. VAN GERVEN en A. VAN OEVELEN, 2015, 122; P. VAN OMMESLAGHE, I, 281-283, nrs. 160 en 162; P. WÉRY, I, 2011, 249-254, nr. 253-259) blijven behouden:
(1) het slachtoffer van geweld krijgt een vrees voor een aanzienlijke aantasting (de aantasting zelf moet niet dadelijk of nakend zijn, wel de vrees: L. CORNELIS, Algemene theorie, 2000, nr. 51; S. STIJNS, 1, 2015, 94-95, nr. 117) en de dwang is van dien aard dat een redelijk mens in dezelfde omstandigheden geplaatst ook kan worden beïnvloed. Men let dan op alle concrete omstandigheden; (2) het geweld is doorslaggevend geweest voor de contractsluiting (hoofdgeweld). Indien het slachtoffer evenwel een redelijk alternatief had dan het sluiten van dit contract, is de dwang niet doorslaggevend geweest (zie art. II. – 7: 206 (2) DCFR; art. 4: 108 PECL; art. 3.2.6. PICC). Ingeval van dergelijk incidenteel geweld, kan het slachtoffer herstel van zijn schade vorderen op grond van een precontractuele fout door de geweldpleger (S. STIJNS, 1, 2015, 97, nr. 121; P. WÉRY, I, 2011, 252, nr. 257).
Het geweld kan ook uitgaan van een derde, onder de voorwaarden gesteld in artikel 5.37;
(3) de dwang is onrechtmatig (Cass. 7 november 1977, Arr. Cass., 1978, 288 en Pas., 1978, 275; Cass. 12 mei 1980, Arr. Cass., 1979-1980, 1144, noot en Pas., 1980, 1132, noot; Cass. 23 maart 1998, Arr. Cass., 1998, 359 en Pas., 1998, 382; Cass. 15 mei 2000, Arr. Cass., 2000, 909 en Pas., 2000, 898). Het onrechtmatig karakter van de dwang voor het wilsgebrek geweld wordt algemeen erkend (zie bv. art. 1114 BW; art. 1141 C.civ.fr.) art. II. – 7: 206 (1) DCFR; art. 4: 108 PECL; art. 3: 44.2 NBW; art. 3.2.6. PICC).
Zo is aanvaard dat dwang bij normale rechts- of gezagsuitoefening toegelaten is. Men denke aan de “eerbiedige vrees” of de vrees uit eerbied voor het gezag van een ouder of een “meerdere” of hiërarchische overste (voor de verhouding werkgever-werknemer, zie: Cass. 24 maart 2003, Arr. Cass., 2003, 732, J.L.M.B., 2004, 1704 en J.T.T., 2003, 360).
Ook is aanvaard dat het aanwenden van rechtsmiddelen geen ongeoorloofde dwang uitmaakt, onder voorbehoud van de aanwezigheid van bijzondere omstandigheden (P. VAN OMMESLAGHE, I, 284-285, nr. 163) of een situatie van rechtsmisbruik (zie art. 1141 C.civ.fr.; art. 30.2. CO).
In het Oud burgerlijk wetboek wordt dit als volgt geformuleerd: "Geen toestemming is geldig indien zij alleen door dwaling gegeven, door geweld afgeperst of door bedrog verkregen is. (Art. 1109 Oud BW)Van het wilsgebrek «geweld» of «dwang» is sprake in geval van hetzij dreiging met hetzij uitoefening van fysieke of morele dwang ten aanzien van de persoon van de wederpartij, zijn eer of zijn vermogen (art. 1112 BW; W. van Gerven en A. Van Oevelen, Verbintenissenrecht, Leuven, Acco, 2015, 122). Het geweld moet niet uitgaan van de tegenpartij en kan desnoods het gevolg zijn van omkaderende omstandigheden.
Dit wilsgebrek wordt ruim ingevuld. In essentie gaat het om een vrees waardoor een persoon niet langer in staat is zijn eigen wil te vormen en te volgen, maar zich noodgedwongen neerlegt bij
(1) de wil van de persoon van wie het geweld of de dwang uitgaat of
(2) de omstandigheden die de vrees creëren. Was die vrees er niet geweest, dan zou de wil van die persoon anders zijn gevormd. Eigenlijk is niet zozeer het geweld of de dwang het werkelijke wilsgebrek, maar wel de vrees die wordt uitgelokt door dat geweld of die dwang.
Opdat een overeenkomst nietig kan worden verklaard wegens geweld, dienen een aantal voorwaarden cumulatief te zijn vervuld bij de contractsluiting. Zo is vereist dat
(1) gewelddaden worden uitgeoefend of er minstens mee wordt gedreigd;
(2) aan de zijde van de (kandidaat-)wederpartij een aanzienlijke vrees ontstaat voor een aanzienlijk kwaad;
(3) het geweld of de dwang doorslaggevend is voor de contractsluiting en
(4) het geweld of de dwang onrechtmatig of ongeoorloofd is .
Het kan gaan om gewelddaden van fysieke aard (aantasting van de lichamelijke integriteit, zoals slagen en verwondingen), gewelddaden van materiële aard (aantasting van het vermogen) of van morele aard (aantasting van de eer en de goede naam) (E. Swaenepoel, «Geweld, benadeling en gekwalificeerde benadeling: een stand van zaken naar Belgisch recht» in R. Van Ransbeeck (ed.), Wilsgebreken, Brugge, die Keure, 2006, p. 107, nr. 8).
Het geweld of de dwang moet van die aard zijn dat ze op een redelijk mens (objectief criterium) in dezelfde (concrete) omstandigheden (subjectief criterium) indruk maken. Het kwaad waarvoor wordt gevreesd moet «aanzienlijk en dadelijk» zijn, in acht genomen de leeftijd, het geslacht en de stand van de betrokkene (art. 1112 oud BW - 5.36 NBW). Dat het kwaad «dadelijk» moet zijn, betekent niet dat het kwaad zelf dadelijk of nakend moet zijn, maar wel dat de vrees voor dit kwaad moet bestaan op het ogenblik van de contractsluiting.
Het bestaan van geweld of dwang is een rechtsfeit en mag derhalve met alle middelen van recht worden bewezen (E. Swaenepoel, «Geweld, benadeling en gekwalificeerde benadeling: een stand van zaken naar Belgisch recht» in R. Van Ransbeeck (ed.), Wilsgebreken, Brugge, die Keure, 2006, p. 112, nr. 18).
Indien de voorwaarden voor het wilsgebrek geweld of dwang zijn vervuld, kan het slachtoffer de relatieve nietigheid van het contract inroepen. De nietigheid kan worden opgeworpen tegen elkeen die zich op de bedoelde overeenkomst beroept of kan beroepen (Cass. 27 november 1995, RW 1996-97, 1060). De nietigheid kan niet meer worden opgeworpen indien de overeenkomst sinds het ophouden van het geweld hetzij uitdrukkelijk hetzij stilzwijgend werd goedgekeurd.
Opgelet: Deze tekst omvat slechts een gedeeltelijke inhoud
Word ook lid en lees onbeperkt alle bijdragen.
Tekst vonnis (…) 1. Rechtspleging De rechtbank heeft het dossier van de rechtspleging gezien, in het bijzonder: - het exploot van dagvaarding betekend op 17 oktober 2018; - de (synthese)conclusies voor partijen;…
Tekst arrest I. Voorgaanden 1.1. Voorwerp van het geschil tussen partijen is het (derden) verzet dat appellanten op 20 april 2007 hebben ingesteld naar aanleiding van het bewarend beslag, dat geïntimeerde op…
1. F-N D., wonende te Bulgarije, ; 2. COCO AGENCY Ltd., met maatschappelijke zetel te Bulgarije, TEGEN: FESTITRIBES V.Z.W., Verweerster, 2. Feiten (samenvatting) Eerste eiser was medio 2012, samen met A.L. en G.M…
A.R. Nr.: 2013/QR/56 INZAKE VAN: De NV KBC-VERZEKERINGEN, waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is te 3000 LEUVEN, Prof. Van Overstraetenplein 2, Ingeschreven in het register der kruispuntbank der ondernemingen onder het nummer…
Cassatie 18/02/2016, AR C.15.0168.N, juridat Samenvatting Krachtens artikel 1413 Gerechtelijk Wetboek kan een bewarend beslag slechts worden gelegd wanneer er sprake is van hoogdringendheid; aan dit vereiste is voldaan wanneer de solvabiliteit…
I. Voorgaanden 1. Met het op 22 september 2008 neergelegd eenzijdig verzoekschrift en het op 29 september 2008 neergelegd aanvullend eenzijdig verzoekschrift vorderde appellante gemachtigd te worden tot…
I. Voorgaanden 1. Met het op 22 september 2008 neergelegd eenzijdig verzoekschrift en het op 29 september 2008 neergelegd aanvullend eenzijdig verzoekschrift vorderde appellante gemachtigd te worden tot…
I. Situering van het geschil: feitelijke voorgaanden en standpunten van partijen 1.1. Eiseres J. is ex-werkneemster van verweerster BANK X. Zij behartigde in dit kader de relatie van BANK X met de…
I. Situering van het geschil: feitelijke voorgaanden en standpunten van partijen 1.1. Eiseres J. is ex-werkneemster van verweerster BANK X. Zij behartigde in dit kader de relatie van BANK X met de…
I. Situering van het geschil: feitelijke voorgaanden en standpunten van partijen 1.1. Eiseres J. is ex-werkneemster van verweerster BANK X. Zij behartigde in dit kader de relatie van BANK X met de…
Vennootschap naar Nederlands recht F.I.H. t/ P. en C. ... Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste middel 1. De uitoefening van procesrechten is niet onbeperkt, maar vindt haar grenzen in het algemeen rechtsbeginsel van het…
Algemeen De schuldeiser heeft het principieel recht om zijn titel uit te voeren. Elke schuldeiser heeft recht op betaling. Beslag kan dus ook worden gelegd voor een geringe vordering. De schuldeiser…
Wanneer de rechter in het kader van een beslag nagaat of een vordering zeker en opeisbaar is dan onderzoekt hij of de schuldeiser prima facie over een schuldvordering op zijn schuldenaar…
Algemene wettelijke bepalingen inzake bewarend beslag: Uittreksel uit het gerechtelijk wetboek: BEWAREND BESLAG. HOOFDSTUK I. - Algemene bepalingen. Art. 1413. Iedere schuldeiser kan in spoedeisende gevallen aan de rechter toelating…
CORRECTIONELE RECHTBANK TE OOSTVLAANDEREN, AFD. DENDERMONDE 17 NOVEMBER 2014 Corr. Oost-Vlaanderen (afd. Dendermonde) 17 november 2014, NjW 2016, 132. In de zaak van het openbaar ministerie tegen: 1. Schending van het recht op een eerlijk…
X t/ Y ... Beoordeling 5. Vooraf: nopens de ontvankelijkheid/tijdigheid van de zwarigheden van de man 5.1. Het wordt niet betwist dat de man zijn bezwaren heeft bezorgd op 5 maart 2015, terwijl de staat…
Integrale tekst arrest Nr. C.13.0015.N O., eiseres, aan wie rechtsbijstand werd verleend op 2 januari 2013, onder nummer G.12.0214.N, tegen P., verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest…
Tekst arrest IN DE ZAAK MET NR. 2012/AR/1983 VAN D. M. D., (…). appellante TEGEN B. N., (…). geïntimeerde VERLEENT HET HOF HET VOLGENDE ARREST. I. RELEVANTE FEITELIJKE ELEMENTEN 1. D. D. M. is de weduwe…
In het het wettelijk stelsel maakt het concurrentieel bestuur de regel uit. Voor een beperkt aantal handelingen geldt het alleen bestuur voorzien. Slechts bij uitzondering is er gezamenlijk bestuur, hetgeen…
Bestuur van het gemeenschappelijk vermogen in het NBW “Afdeling 3. Bestuur van het gemeenschappelijk vermogen Art. 2.3.29. Algemene bepaling Het bestuur omvat alle bevoegdheden van beheer, genot en beschikking. De echtgenoten…
C.A. t/ La C. e.a. 1. Feitenrelaas ... Samengevat, heeft het echtpaar G.T. – La C. een lening van maximaal 200.000 euro voor één jaar in de vorm van een hypothecair krediet toegestaan aan…
Een lijfrente wordt in de rechtsleer omschreven als een rechtsverhouding krachtens welke een persoon aan een andere persoon verplicht is tot een periodieke uitkering van een geldbedrag, gedurende het leven…
Il. Beroepen vonnis Investeren in andermans woning verrijking zonder oorzaak waarbij de kosten de normale lasten in de huishouding overschrijden - verrijking zonder oorzaakWanneer de uitgaven van de ene feitelijke…
PrincipesDe vastgoedmakelaar heeft recht op commissieloon in dien de beoogde verkoopovereenkomst effectief tot stand komen ten gevolge van zijn tussenkomst De vastgoedmakelaar heeft recht op commissie wanneer de koop met…
T.D. t.\ P.W. en N.V. II. Feiten en vorderingen 1. Eiser voert aan dat hij, in de zomer van 2011, verschillende (telefonische) contacten heeft gehad met verweerders met betrekking tot…
E. t./ B. bvba( ... )Antecedenten1. Het geschil vindt zijn oorsprong in een overeenkomst van "verkoopstoelating - verhuring van diensten", door de partijen ondertekend op 2 juli 2010.1.1. Met deze…
Rechtspraak: • Hof van Cassatie, 1e Kamer 2 februari 2006, RW 2008-2009, 926 .... III. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste middel 1…
Elfri.be bestaat als site sinds 2003. Sinds 15 augustus 2018 werkt de site in haar nieuwste editie met Arc3c als uitgever. Nieuw is de https omgeving, het dynamisch karakter, web 3 .0 technologie, betere zoekmogelijkheden en een 40 tal nieuwe functies. De site wordt inhoudelijk voortdurend, lees dagelijks, aangepast en aangevuld met de recentste wetswijzigingen, nieuwe rechtspraak en nieuwe rechtsleer. Bijna alle rechtspraak die in België aandacht krijgt is terug te vinden op de elfri.be. Anders dan andere dure websites, hebben we een technologie uitgewerkt waarbij de gezochte informatie onmiddellijk wordt verschaft door een gewone vraagstelling in gewoon Nederlands, het weze op de site zelf, het weze gewoon in Google. Wij spreken uw taal en werken niet met onbegrijpelijke of onlogische boomstructuren die verwijzen naar documenten die ofwel niet relevant, ofwel niet kunnen gelezen worden. Om volledige informatie met bronnen, rechtsleer, rechtspraak en wetgeving, kan u een vrij goedkoop abonnement nemen (reeds mogelijk vanaf 1 maand)
In een procedure wordt principieel geoordeeld op basis van het gerechtsdossier zoals gestaafd middels stukken die door partijen worden neergelegd. De conclusies houden de middelen in tot ondersteuning van de eis…
Bronnen en referenties Bücherhexe (2007). Paul Watzlawick. Wikipedia die freie Enzyklopädie. Verkregen 04-02-2007 van http://de.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick ExplicitImplicity (2007). Paul Watzalwick. Wikipedia, the free encyclopedia. Verkregen 04-02-2007 van http://en.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick Auteur onbekend (2006). Uittreksel van ‘De…
Artikel 213 Burgerlijk wetboek stelt: “Echtgenoten zijn jegens elkaar tot samenwoning verplicht, zij zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd”. Deze bepaling werd opgenomen in Hoofdstuk VI Wederzijdse rechten en verplichtingen…
De regels betreffende de foutaansprakelijkheid worden weergegeven in de artikelen 1382 en 1383 oud Burgerlijk Wetboek. Volgens deze artikelen dient degene die door zijn fout of nalatigheid aan een ander schade…
Een nietig verklaarde overeenkomst kan voor partijen geen grondslag van rechten en verplichtingen zijn. De nietige overeenkomst kan ook niet aan derden worden tegengeworpen. Bovendien werkt een nietige rechtshandeling terug…
Hoe kan men onroerende goederen verkrijgen door verkrijgende verjaring? voorwaarden: - een voortdurend bezit - een onafgebroken bezit - een openbaar bezit - een niet dubbelzinnig bezit - een bezit als eigenaar…
ONTLEDING LASTER ONDER DE GELDING VAN HET Sw. 1867 • Laster bestaat erin aan een persoon kwaadwillig een bepaald feit ten laste te leggen dat zijn eer kan krenken of hem…
Principieel is in toepassing van het WER een persoonlijk faillissement van een (ex) bestuurder (nieuwe naam voor zaakvoerder) mogelijk, los van het faillissement van de onderneming waarin deze optrad. Boek I…
Voorbeelden van beschikkingen: uittreksel uit het gerechtelijk wetboek: Art. 98. Wanneer een rechter wettig verhinderd is of er een plaats van rechter openstaat in een rechtbank van eerste aanleg of van koophandel…
Nr. P.15.0880.N H J, inverdenkinggestelde, eiser, tegen H W, burgerlijke partij, verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent…
Art. 474 Sw. 2024 (Inwerkintreding 8 april 2026) Verzwarende factoren van diefstal en afpersing stelt: “Bij de keuze van de straf of maatregel en de zwaarte ervan voor een in deze…
Middelenverbintenis of inspanningsverbintenis: (Mittelverpflichtung) een verbintenis waarbij de verplichting van een partij erin bestaat om naar best vermogen te handelen, zonder dat een resultaat gegarandeerd wordt. (vb. geneeskundige behandeling) resultaatsverbintenis: verbintenis waarbij…
De OBSI schaal, wordt soms afgekort als de schaal mbt de wijze waarop volledige blindheid,.... wordt vastgesteld (KB 08/02/2006. Dit verkort opschrift mag geen verwarring stichten. De lijst betreft niet…
Bekom toegang tot alle informatie op deze website
Met een abonnement krijgt u toegang tot een schat aan bijkomende informatie (vaak elders niet te vinden), lezen van de volledige teksten zonder beperkingen, verwijzingen naar wetten, rechtspraak en wetten, antwoorden op nog meer vragen, opzoekingen allerhande mogelijkheid tot knippen, plakken, afdrukken, modellen, tips, trics, aandachtspunten professioneel gedeelte en zoveel meer.
Met een abonnement (vanaf 5,95 euro per maand) heeft u steeds een professionele juridische bibliotheek met 25.000 bijdragen ter beschikking
BVBA Advocatenkantoor Elfri De Neve
Stationsstraat 29 - 9700 Oudenaarde
voor afspraak 055/31.86.47
Fax: 055/31.14.03
U heeft geen toegang tot knippen, plakken, opslaan, printen, downloaden, raadpleging archief, sociaal netwerk, vacaturedienst slechts gedeeltelijke toegang tot deze pagina. Om hiervan gebruik te maken van deze functies en diensten dient u u een pro-abonnement te nemen. klik hier voor de verschillende formules