Ondernemers (oude benaming van handelaars, maar ook vrije vrije beroepen) kunnen failliet gaan niet alleen middels een vennootschap maar ook in persoonlijke naam, waarna ze niet alleen voor hun beroepsschulden maar ook voor hun persoonlijke schulden kwijtschelding kunnen bekomen.
Ook een (gewezen) bestuurder, die op duurzame wijze heeft opgehouden te betalen, kan het faillissement met bijhorende kwijtschelding aanvragen. Het faillissement staat immers open voor ‘iedere natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefent’.
Aangenomen wordt dat gewezen bestuurders van vennootschappen kunnen gekwalificeerd worden als ondernemingen en dus persoonlijk failliet kunnen worden verklaard.
Principieel is in toepassing van het WER een persoonlijk faillissement van een (ex) bestuurder (nieuwe naam voor zaakvoerder) mogelijk, los van het faillissement van de onderneming waarin deze optrad.
Boek I WER geeft in art. 1.1 §1 haar definitie van het begrip onderneming. Ook Boek XX i.v.m. het faillissement verwijst naar die definitie:
“1° onderneming : elk van volgende organisaties :
(a) iedere natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefent;”
Een bestuurder of zaakvoerder oefent een zelfstandige beroepsactiviteit uit door op te treden als bestuurder of zaakvoerder van de failliet verklaarde vennootschap.
Het faillissement van een bestuurder kan interessant zijn precies omdat deze door een faillissement kwijtschelding kan bekomen.
Toch worden faillissementen van bestuurder of zaakvoerders de laatste tijd soms geweigerd op grond van een interpretatie die sommige rechtspraak geeft aan een recent arrest van het Hof van Cassatie van 18 maart 2022 C.21.0006.F.
Alleen ondernemingen kunnen failliet verklaard worden. De vraag werd dus gesteld dus wat een onderneming is en in hoeverre een bestuurder als onderneming kan worden aanzien.
De definitie van onderneming vinden we terug in artikel I.1, 1°, a), van het Wetboek van economisch recht: Behoudens andersluidende bepaling (...) wordt voor de toepassing van dit Wetboek verstaan onder :
“1° onderneming : elk van volgende organisaties :
(a) iedere natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefent;
(b) iedere rechtspersoon;
(c) iedere andere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid.”
Het Hof van Cassatie leidt in het arrest van haar Franse kamer van 18 maart 2022 daaruit af dat een natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefent een onderneming kan zijn als er sprake is van een ’organisatie’.
Een natuurlijke persoon is volgens het Hof van Cassatie slechts een onderneming, in de zin van de laatstgenoemde bepaling, voor zover hij een organisatie vormt die bestaat uit een ordening van materiële, financiële of menselijke middelen, met het oog op de uitoefening van een zelfstandige beroepsactiviteit.
Hieruit zou volgens voormeld arrest volgen dat de zaakvoerder of de bestuurder van een vennootschap die zijn mandaat buiten elke eigen organisatie uitoefent, geen onderneming is. “
Hierbij kan niet voorbijgegaan aan de art. 1,1° WER en de logische grammaticale interpretatie, op grond waarvan kan gelezen dat de wet een onderneming per definitie als organisatie aanziet.
Een ander element dat aangehaald werd in dit arrest is de regel dat er maar een zelfstandige activiteit kan zijn als er sprake is van de regelmatige uitoefening van een activiteit met het oog op het verkrijgen van inkomsten.
Hieruit werd geconcludeerd dat een onderneming minder wordt gekenmerkt door haar activiteiten of doel dan door zijn organisatie, en meer bepaald door de manier waarop de materiële, financiële en personele middelen zijn geregeld.
Het enkele feit dat een natuurlijke persoon een mandaat als zaakvoerder of bestuurder uitoefent, vergt op zich geen specifieke organisatie: de hele organisatie is verbonden met de vennootschap.
Er kan volgens het Hof van Cassatie in dit arrest maar sprake zijn van een onderneming als er een organisatie is. En een organisatie impliceert een regeling van materiële, financiële of persoonlijke middelen voor de uitoefening van een professionele activiteit op onafhankelijke basis.
Op het eerste zicht is een onderneming zonder organisatie een contradictio in terminis.
Een onderneming behelst het samenbrengen van middelen om een activiteit uit te oefenen. Van Dale definieert ondernemen als “een bedrijf opzetten of leiden” en “onderneming” als commerciële organisatie.
Onderneming en organisatie zijn dus volgens Van Dale taalkundig synoniemen.
Aldus zou het karakter van onderneming en de mogelijkheid tot persoonlijk faillissement worden ontnomen bij samenloop van concrete omstandigheden zoals bv.
- het beperkte inkomen als zelfstandige, dan wel de afwezigheid van een activiteit met oog op het verwerven van inkomen
- de afwezigheid van bewijs van de omvang van de beroepsactiviteit,
- de afwezigheid van boekhoudkundige documenten,
- de aangehouden stopzetting van de activiteit
Belangrijk hierbij is dat niet voorbijgegaan wordt aan het volledige arrest van het Hof van Cassatie van 28/04/2022.
Het arrest van het Hof van beroep te Bergen 14 juli 2020 zoals door Cassatie op 28 april 2022 bevestigd, handelde over het zeer specifieke geval waarbij de vennootschap een vastgoedmaatschappij was hoofdzakelijk zo niet loutere inkomsten uit huurgelden”, waarbij één en ander louter als patrimoniumbeheer kon aanzien en de zogeheten zaakvoerder aldus geen structuren beroepsactiviteit uit te oefenen.
Weze hieraan toegevoegd dat de voormalige bestuurder die niet als ondernemer werd aanzien in deze zaak omdat hij geen organisatie had, dan nog een onder bewind geplaatste persoon betrof. De betrokkene kon geen enkele beroepsactiviteit aantonen, geen boekhoudkundige stukken en vooral bevestigde in deze zaak de boekhouder dat de betrokkene geen enkele activiteit meer verrichtte, aangezien [“zaakvoerder-bestuurder” niet alleen onder bewind werd geplaatst, maar bovendien met pensioen was gegaan en door zijn gezondheidstoestand, zelfs niet meer in staat was enige aanvullende activiteit te verrichten, met als enig inkomen een pensioen als zelfstandige van 344,85 euro.
Bleek in deze zaak dat de betrokkenen enkel door zijn hoedanigheid van statutair zaakvoerder van de voormelde vennootschap, een onderneming op papier was, waarbij zijn “activiteit “ als gepensioneerde zieke die onder bewind stond, niet bepaald gericht was om inkomsten te genereren op duurzame en voortdurende wijze.
Het arrest van het hof van beroep te Bergen van 14 juli 2020 waarover cassatie oordeelde dat de betrokken “zaakvoerder” niet kon aanzien worden als onderneming, gelet op zijn maatschappelijke toestand (onder bewind gestelde gepensioneerde)”, namelijk gegevens die geen verband houden met het criterium van de “zelfstandig” uitgeoefende beroepsactiviteit.
Hieraan werden wel overige overwegingen toegevoegd
- dat “het begrip ‘zelfstandig’ [in de zin van artikel 1.1, 1°, a), Wetboek van economisch recht] ook de kwestie van de aansprakelijkheid voor de gestelde handelingen omvat om als ‘onderneming’ te kunnen worden omschreven”,
- dat de “lasthebber geen zelfstandige beroepsactiviteit uitoefent omdat, a priori, niet zijn eigen aansprakelijkheid maar die van de rechtspersoon waarvan hij het orgaan is in het gedrang kan komen”,
- dat “de onderneming minder door haar activiteit of haar doel wordt gekenmerkt dan wel door haar organisatie, namelijk de wijze waarop de materiële, financiële en menselijke middelen geordend zijn. Het enkele feit dat een natuurlijke persoon een mandaat van zaakvoerder of bestuurder uitoefent, impliceert op zich geen enkele eigen organisatie; elke organisatie is verbonden aan de vennootschap”,
- dat, in dit geval, het “loon erg bescheiden leek te zijn”, dat geen enkel gegeven wordt overgelegd waaruit de omvang van de beroepsactiviteit blijkt; dat “er geen enkele structuur werd opgericht en er evenmin boekhoudkundige stukken of persoonlijke verbintenissen zijn overgelegd”,
- dat niet is aangetoond “dat de [onder het bewind van de eiseres gestelde persoon] in dit geval een eigen organisatie zou hebben opgericht om zijn beroepsactiviteit uit te oefenen”, en haalt aldus de economische activiteit van de vennootschap en de beroepsactiviteit van de lasthebber door elkaar, waarbij de activiteit van laatstgenoemde bestaat uit dienstverrichtingen voor die vennootschap, zodat die dienstverrichter een onderneming is in de zin van de artikelen I.1, 1°, a), en I.22, 7°/1 Wetboek van economisch recht en failliet kan worden verklaard krachtens de artikelen I.22.8° en XX.99 van dat Wetboek, en schendt alle in het middel vermelde bepaling.
Het Hof van Cassatie heeft het cassatieberoep in dit concreet geval verworpen.
Maar het is te kort door de bocht om op basis van deze overwegingen te besluiten dat het Hof van Cassatie zou geoordeeld hebben dat bestuurders van een vennootschap niet (meer) persoonlijk failliet kunnen verklaard. Alleen kan afgeleid dat in een welbepaald geval een rechter kan oordelen dat een gepensioneerde, zieke, onder bewind geplaatste bestuurder, die de facto geen enkele activiteit meer uitoefende in een vennootschap die al evenmin actief was en die de facto een loutere patrimoniumvennootschap was waaruit hij geen inkomsten genereerde niet aanzien wordt als een onderneming en dat wanneer een rechter aldus in graad van beroep aldus zou oordelen dit arrest cassatiebestendig is.
Opgelet: Deze tekst omvat slechts een gedeeltelijke inhoud
Word ook lid en lees onbeperkt alle bijdragen.
Het Hof van Beroep te Brussel, aanvullende kamer 1S, (wet van 9 juli 1997), Na beraad spreekt het volgend arrest uit : A.R. Nr. 2005/AR/2197 Rep.nr.: 2008/ IN ZAKE VAN : Kamer 1S De GEMEENTE…
I. VoorgaandenHet geding tussen de partijen betreft een ongeval van 22 september 2009 omstreeks 13.54 uur te Antwerpen op de Ring, meer bepaald rijdende in de richting van Gent en…
Beoordeling A. Betreffende BVBA G. 1. In het tussenvonnis (p. 4, punt 8) werd al gezegd dat BVBA G. niet betwist dat zij de werken uitvoerde, maar dat zij wel haar aansprakelijkheid…
R.D. en R.H. t/ NV K.V. en NV A.B. Gelet op de geding inleidende dagvaarding, op 29 januari 2019 betekend (...); Gelet op het verzoekschrift tot vrijwillige tussenkomst, op 20 augustus 2019 neergelegd ter…
Voor een toepassingsgeval en tevens bron van deze bijdrage zie Pol. Gent, 27.06.2011, Tijdschrift van de Vrederechters, 2012, 536/168 met noot van I. Boone, betrokkenheid van een tramvoertuig bij een…
Politierechtbank te Brugge, 4e bis Kamer – 6 juni 2008 N.O. t/ NV K.V. ... 1. Op 21 maart 2007 deed eiseres (o 13 mei 1924) aangifte bij de politie omtrent het feit…
NV B.B. t/ NV E. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de Rechtbank van Eerste Aanleg Antwerpen, afdeling Antwerpen, van 8 oktober 2018. ... III…
CV P&V t/ NV O. ... 2. Voorwerp Het hoger beroep strekt ertoe het bestreden vonnis te hervormen, de vordering van appellante ontvankelijk en gegrond te verklaren en geïntimeerde te veroordelen om haar…
A. (…) B. Beoordeling 1. Voornaamste feitelijke elementen en antecedenten De vordering vindt haar oorsprong in feiten die zich op 6 maart 2008 omstreeks 19u52 hebben voorgedaan langs de Torhoutsesteenweg te…
1. Voornaamste feitelijke gegevens Op 27 juni 2006 om 07.55 uur deed zich een zwaar verkeersongeval voor te Wingene op het marktplein ter hoogte van het kruispunt met de Kerkstraat. G.D…
Te dezen bleek dat het slachtoffer van zelfsprekend de tram had gezien (de aanwezigheid van de tram was immers de reden waarom zij plots de straat overholde) en dat de…
Zie ter zake ook Politierechtbank Antwerpen, 9 juni 2010, tijdschrift van de politierechters, 2011, 172. • Zie ook Pol. Brugge 04/04/2011, R.W. 2012-2013, 555 H.C. t/ NV De Lijn en V.L. ... A…
O.W.R t/ NV A.B. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen een vonnis, op 19 februari 2008 in hoger beroep gewezen door de Rechtbank van Eerste Aanleg te Antwerpen. ... III…
Tekst arrest 28/11/2008 I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen een arrest, op 28 maart 2007 gewezen door het Hof van Beroep te Antwerpen. Afdelingsvoorzitter Robert Boes heeft verslag uitgebracht. Advocaat-generaal…
I. Voorgaanden Het geding tussen de partijen betreft een aanrijding van 7 oktober 2008 omstreeks 18.40 uur te Antwerpen op het kruispunt van de afrit Ring met de Groenendaallaan. Daarbij waren…
Hof van Cassatie van België Arrest Nr. P.18.1282.N G P V O, beklaagde, eiser, I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de correctionele rechtbank Antwerpen, afdeling Antwerpen, van…
Hof van Cassatie van België Arrest Nr. P.18.1256.N N R N P, beklaagde, eiser, I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de correctionele rechtbank West-Vlaanderen, afdeling Brugge, van…
G.L.D.S. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen een vonnis in hoger beroep van de Correctionele Rechtbank West-Vlaanderen, afdeling Brugge, van 23 november 2018. ... II. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste middel 1. Het…
I. De FeitenUit de voorgebrachte stukken, waaronder een aanrijdingsformulier, blijkt dat om 17.50 uur beide voertuigen de Hendrik Consciencestraat in de richting van de Speecqvest volgden. Beide bestuurders wensten er…
NV A.B. t/ D’H. E. Eiseres oefent tegen verweerder, haar verzekerde, regres uit voor de schadeloosstellingen die zij aan derde benadeelden betaalde ingevolge een door verweerder op 14 oktober 2016 te Aalst-Nieuwerkerken…
NV A.D. t/ C.A. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen een vonnis, op 6 februari 2008 in hoger beroep gewezen door de Rechtbank van Eerste Aanleg te Luik. ... III…
Een lijfrente wordt in de rechtsleer omschreven als een rechtsverhouding krachtens welke een persoon aan een andere persoon verplicht is tot een periodieke uitkering van een geldbedrag, gedurende het leven…
Il. Beroepen vonnis Investeren in andermans woning verrijking zonder oorzaak waarbij de kosten de normale lasten in de huishouding overschrijden - verrijking zonder oorzaakWanneer de uitgaven van de ene feitelijke…
PrincipesDe vastgoedmakelaar heeft recht op commissieloon in dien de beoogde verkoopovereenkomst effectief tot stand komen ten gevolge van zijn tussenkomst De vastgoedmakelaar heeft recht op commissie wanneer de koop met…
T.D. t.\ P.W. en N.V. II. Feiten en vorderingen 1. Eiser voert aan dat hij, in de zomer van 2011, verschillende (telefonische) contacten heeft gehad met verweerders met betrekking tot…
E. t./ B. bvba( ... )Antecedenten1. Het geschil vindt zijn oorsprong in een overeenkomst van "verkoopstoelating - verhuring van diensten", door de partijen ondertekend op 2 juli 2010.1.1. Met deze…
Rechtspraak: • Hof van Cassatie, 1e Kamer 2 februari 2006, RW 2008-2009, 926 .... III. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste middel 1…
Elfri.be bestaat als site sinds 2003. Sinds 15 augustus 2018 werkt de site in haar nieuwste editie met Arc3c als uitgever. Nieuw is de https omgeving, het dynamisch karakter, web 3 .0 technologie, betere zoekmogelijkheden en een 40 tal nieuwe functies. De site wordt inhoudelijk voortdurend, lees dagelijks, aangepast en aangevuld met de recentste wetswijzigingen, nieuwe rechtspraak en nieuwe rechtsleer. Bijna alle rechtspraak die in België aandacht krijgt is terug te vinden op de elfri.be. Anders dan andere dure websites, hebben we een technologie uitgewerkt waarbij de gezochte informatie onmiddellijk wordt verschaft door een gewone vraagstelling in gewoon Nederlands, het weze op de site zelf, het weze gewoon in Google. Wij spreken uw taal en werken niet met onbegrijpelijke of onlogische boomstructuren die verwijzen naar documenten die ofwel niet relevant, ofwel niet kunnen gelezen worden. Om volledige informatie met bronnen, rechtsleer, rechtspraak en wetgeving, kan u een vrij goedkoop abonnement nemen (reeds mogelijk vanaf 1 maand)
In een procedure wordt principieel geoordeeld op basis van het gerechtsdossier zoals gestaafd middels stukken die door partijen worden neergelegd. De conclusies houden de middelen in tot ondersteuning van de eis…
Bronnen en referenties Bücherhexe (2007). Paul Watzlawick. Wikipedia die freie Enzyklopädie. Verkregen 04-02-2007 van http://de.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick ExplicitImplicity (2007). Paul Watzalwick. Wikipedia, the free encyclopedia. Verkregen 04-02-2007 van http://en.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick Auteur onbekend (2006). Uittreksel van ‘De…
Artikel 213 Burgerlijk wetboek stelt: “Echtgenoten zijn jegens elkaar tot samenwoning verplicht, zij zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd”. Deze bepaling werd opgenomen in Hoofdstuk VI Wederzijdse rechten en verplichtingen…
De regels betreffende de foutaansprakelijkheid worden weergegeven in de artikelen 1382 en 1383 oud Burgerlijk Wetboek. Volgens deze artikelen dient degene die door zijn fout of nalatigheid aan een ander schade…
Een nietig verklaarde overeenkomst kan voor partijen geen grondslag van rechten en verplichtingen zijn. De nietige overeenkomst kan ook niet aan derden worden tegengeworpen. Bovendien werkt een nietige rechtshandeling terug…
Hoe kan men onroerende goederen verkrijgen door verkrijgende verjaring? voorwaarden: - een voortdurend bezit - een onafgebroken bezit - een openbaar bezit - een niet dubbelzinnig bezit - een bezit als eigenaar…
ONTLEDING LASTER ONDER DE GELDING VAN HET Sw. 1867 • Laster bestaat erin aan een persoon kwaadwillig een bepaald feit ten laste te leggen dat zijn eer kan krenken of hem…
Voorbeelden van beschikkingen: uittreksel uit het gerechtelijk wetboek: Art. 98. Wanneer een rechter wettig verhinderd is of er een plaats van rechter openstaat in een rechtbank van eerste aanleg of van koophandel…
Principieel is in toepassing van het WER een persoonlijk faillissement van een (ex) bestuurder (nieuwe naam voor zaakvoerder) mogelijk, los van het faillissement van de onderneming waarin deze optrad. Boek I…
Nr. P.15.0880.N H J, inverdenkinggestelde, eiser, tegen H W, burgerlijke partij, verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent…
Art. 474 Sw. 2024 (Inwerkintreding 8 april 2026) Verzwarende factoren van diefstal en afpersing stelt: “Bij de keuze van de straf of maatregel en de zwaarte ervan voor een in deze…
Middelenverbintenis of inspanningsverbintenis: (Mittelverpflichtung) een verbintenis waarbij de verplichting van een partij erin bestaat om naar best vermogen te handelen, zonder dat een resultaat gegarandeerd wordt. (vb. geneeskundige behandeling) resultaatsverbintenis: verbintenis waarbij…
De OBSI schaal, wordt soms afgekort als de schaal mbt de wijze waarop volledige blindheid,.... wordt vastgesteld (KB 08/02/2006. Dit verkort opschrift mag geen verwarring stichten. De lijst betreft niet…
Bekom toegang tot alle informatie op deze website
Met een abonnement krijgt u toegang tot een schat aan bijkomende informatie (vaak elders niet te vinden), lezen van de volledige teksten zonder beperkingen, verwijzingen naar wetten, rechtspraak en wetten, antwoorden op nog meer vragen, opzoekingen allerhande mogelijkheid tot knippen, plakken, afdrukken, modellen, tips, trics, aandachtspunten professioneel gedeelte en zoveel meer.
Met een abonnement (vanaf 5,95 euro per maand) heeft u steeds een professionele juridische bibliotheek met 25.000 bijdragen ter beschikking
BVBA Advocatenkantoor Elfri De Neve
Stationsstraat 29 - 9700 Oudenaarde
voor afspraak 055/31.86.47
Fax: 055/31.14.03
U heeft geen toegang tot knippen, plakken, opslaan, printen, downloaden, raadpleging archief, sociaal netwerk, vacaturedienst slechts gedeeltelijke toegang tot deze pagina. Om hiervan gebruik te maken van deze functies en diensten dient u u een pro-abonnement te nemen. klik hier voor de verschillende formules