Het instemmingsrecht in internationale verband: het recht op oorlog
Het internationaal recht regelt twee aspecten van de oorlog: de toelaatbaarheid van oorlog (ius ad bellum) en de beperkingen aan het oorlogsvoeren (ius in bello).
Het ius in bello (andere term internationaal humanitair recht)
Dit recht bepaalt wat in de oorlogsvoering absoluut verboden is. Aldus dit recht het gebruik van bepaalde wapens en gevechtsmethodes (bijvoorbeeld verdragen m.b.t. chemische en bacteriologische wapens en recent ook landmijnen). Anderzijds beoogt het de bescherming van personen in gewapende conflicten.
Het internationaal humanitair recht heeft verschillende dimensies. Allereerst schrijft het internationaal humanitair recht voor hoe mensen moeten worden beschermd die niet, of niet meer, aan het gewapende conflict deelnemen. Voorbeelden hiervan zijn zieke en gewonde militairen, burgers en krijgsgevangenen. Daarnaast moeten vrouwen en kinderen in het bijzonder worden beschermd tegen de verschrikkingen van oorlog. Kinderen onder vijftien jaar mogen niet als soldaat worden ingezet en vrouwen verdienen extra bescherming in tijden van oorlog, onder meer tegen seksueel geweld.
Een ander deel van het internationaal humanitair recht gaat over de middelen die verboden zijn om oorlog mee te voeren, omdat zij onnodig lijden veroorzaken.(vb chemische wapens, biologische wapens) Het is verder verboden om aanvallen uit te voeren met wapens waarmee geen onderscheid kan worden gemaakt tussen militaire doelen en burgerobjecten (vb. landmijnen).
Mensen die in strijd met het internationaal humanitair recht handelen en dus een oorlogsmisdrijf begaan, moeten daarvoor worden bestraft. Hiervoor worden zowel nationale als internationale rechtbanken ingeschakeld. Voorbeelden van internationale berechting zijn de tribunalen voor het voormalige Joegoslavië, het Rwanda tribunaal en - sinds 2002 - het permanente Internationale Strafhof in Den Haag.
In eerste instantie was het internationaal humanitair recht alleen bedoeld voor Staten die met elkaar in oorlog waren. Tegenwoordig komen niet alleen Staten met elkaar in conflict, maar wordt er ook gevochten tussen niet-statelijke groeperingen. In niet-internationale conflicten (ook wel burgeroorlog genoemd) vecht de Staat tegen rebellen of vechten rebellen onderling tegen elkaar.
Het internationaal humanitair recht vloeit voornamelijk voort uit de Geneefse Conventies. Onder andere het Rode Kruis en het ICRC (International Committee of the Red Cross) houden zich bezig met de ontwikkeling en verspreiding van het internationaal humanitair recht en het opsporen en ondersteunen van oorlogsslachtoffers.
ius ad bello
Tot de Eerste Wereldoorlog konden staten vrijwel onbeperkt oorlog voeren, waardoor er kon gesproken worden van een ‘recht op oorlog’.
Vandaag geldt het tegenovergestelde: staten mogen in regel geen geweld gebruiken en ook niet dreigen met het gebruik van geweld in hun internationale betrekkingen. Dit verbod is opgenomen in art. 2, lid 4 van het Handvest van de Verenigde Naties.
Het VN-Handvest bevat twee uitzonderingen op dit verbod.
• recht op zelfverdediging Art. 51 bevestigt het recht van staten op (individuele of collectieve) zelfverdediging (dit recht bestaat ook krachtens het internationaal gewoonterecht).
• afwending van bedreiging Hoofdstuk VII van het Handvest geeft de Veiligheidsraad de bevoegdheid om tot het gebruik van geweld over te gaan (of staten daartoe te machtigen) wanneer de Veiligheidsraad een bedreiging of verbreking van de vrede of een daad van agressie vaststelt. In deze twee gevallen is het gebruik van geweld in overeenstemming met het internationaal recht, mits aan een aantal bijkomende voorwaarden (waaronder de proportionaliteit) is voldaan.
In overige gevallen is het gebruik van geweld in principe onrechtmatig. Het verbod van onrechtmatig gebruik van geweld is een regel van ‘ius cogens’ -- dat is een regel die dwingend is en waarvan staten niet kunnen afwijken.
Daarnaast kennen we vredesbewarende en vredesafdwingingsoperatie.
• Vredesbewarende operaties (‘peacekeeping’) vinden plaats met instemming van de betrokken partijen, waardoor zij door om het even wie kunnen worden uitgevoerd. Ten onrechte wordt soms gedacht dat de VN heeft hiertoe een monopolie heeft. Indien het initiatief uitgaat van andere organisaties dient de de vraag gesteld of dergelijke operaties tot hun bevoegdheid behoren.
Oorlogsmisdrijven:
Oorlogsmisdaden of oorlogsmisdrijven zijn schendingen van internationale verdragen, zoals de Geneefse verdragen.
In het gemeenschappelijk artikel 3 van de Geneefse verdragen inzake het humanitaire oorlogsrecht, uit 1949, staan daden opgesomd die altijd verboden zijn, ook als het om een niet-internationaal conflict gaat. Die daden zijn onder meer: marteling, verminking, lijfstraffen, het nemen van gijzelaars, daden van terrorisme, genocide, deportatie, 'schendingen van de menselijke waardigheid' waaronder verkrachting en gedwongen prostitutie, plundering en terechtstellingen zonder proces, mits ten tijde van oorlog, en bovendien tegen de Conventies van Genève.
Niet elk misdrijf in oorlogsverband is een oorlogsmisdrijf. Desertie, partij kiezen voor de vijand of met hem samenwerken kunnen misdrijven zijn tegen de veiligheid van de staat. De vijand zal ze niet als misdrijven beschouwen - integendeel. In de crisissituatie die de oorlog is, worden zij vaak ook zwaar strafbaar gesteld. Dit in tegenstelling tot oorlogsmisdaden die in het internationaal recht en in vele landen niet verjaren en die door beide partijen in de oorlog afgekeurd moeten worden. Tientallen jaren later kunnen zij nog steeds vervolgd worden.
Een oorlogsmisdadiger is, in de officiële betekenis, iemand die tijdens een oorlog of ander gewapend conflict de wetten en gebruiken van de oorlog heeft overtreden. Die wetten en gebruiken staan omschreven in internationale verdragen, zoals de Conventies van Genève.
Mensen die in het kader van een oorlog op grote schaal of op zeer ernstige wijze anderen leed hebben aangedaan, worden ook wel oorlogsmisdadigers genoemd, ook al voldoen hun misdaden strikt genomen niet aan de definitie van oorlogsmisdaden.
Oorlogsmisdadigers zullen zelf hun daden meestal niet als misdaad beschouwen.
Geweld in interne aangelegenheden, geweld van een staat tegen burgers en internationale tussenkomst
Principieel bestaat geen inmengingsrecht in interne conflicten. Deze regel regel komt evenwel onder spanning te staan, niet in het minst door het geloof in een hogere rechtsnorm gesteund op het natuurrecht, de menselijkheid, de rechten van de mens en zelfs de gewoonte. Op basis van een kleine omweg kan er ook op basis van het vigerend internationaal recht opgetreden worden wanneer de veiligheid van burgers wordt aangetast. Men kan deze conflicten immers kwalificeren als een bedreiging of verbreking van de vrede.
Deze kwalificatie is een prerogatief van de Veiligheidsraad (art. 39 VN-Handvest). Meermaals heeft de Veiligheidsraad een aantal interne conflicten gekwalificeerd als een bedreiging voor de internationale vrede en veiligheid op basis van het VN-Handvest. Art. 2, lid 7, dat de VN handvest verbiedt zich te bemoeien met interne aangelegenheden van een staat, maar voegt hieraan expliciet toe dat het geen beletsel vormt voor de toepassing van Hoofdstuk VII.
Het valt echter bijzonder te betreuren dat het optreden van de veiligheidsraad nogal selectief is en het vetorecht van de permanente leden van de Veiligheidsraad nog steeds gebruikt en misbruik wordt omwille van nationale belangen, terwijl bepaalde delen van de wereld waar de interne conflicten met zeer ernstige bedreiging van de bevolking vergeten worden.
Schending van de mensenrechten en gebruik van geweld
Bepaalde praktijken binnen bepaalde staten zoals folteringen, genocide, georganiseerde verkrachting, het laten verhongeren van bevolking, het ontzeggen van fundamentele rechten maken fundamentele schending uit van de mensenrechten, zij vallen onder de categorie "internationale misdrijven" Vooreerst hebben de staten ter zake een universele jurisdictie en kunnen zij de verantwoordelijken vervolgen ongeacht de plaats waar deze misdrijven zich hebben voorgedaan.
Wanneer de eigen staat niet tot berechting overgaat of kan overgaan van deze onverjaarbare misdrijven, kan zij worden verzocht tot vervolging over te gaan en bij gebreke hieraan is zij verplicht tot uitlevering over te gaan aan de internationale rechtsmacht.
Niettegenstaande een verbod op geweld bestaat er evenzeer een verbod op schending van de mensenrechten dat op zelfde hoogte staat. Aldus bestaat er een conflict tussen rechtsnormen. In geval van genocide en op basis van artikel 1 van het genocideverdrag (verplichting van de staten om genocide te voorkomen) kan er gepleit worden om recht op geweld toe te staan door de eigen staat. Al heeft het Internationaal gerechtshof reeds geoordeeld dat het gebruik van geweld niet de geëigende manier is om mensenrechten te beschermen (hetgeen een uitspraak in algemene normen is met filosofische en ethische grondslag) mag men de pragmatiek "on the field" niet vergeten, waardoor het gebruik van geweld in heel wat gevallen meer dan gerechtvaardigd wordt.
Recht op geweld en zelfbeschikkingsrecht van volkeren: recht op revolutie.
Een staat mag geen geweld gebruiken om de realisatie van het zelfbeschikkingsrecht van haar eigen bevolking te verhinderen. Wanneer een staat het zelfbeschikkingsrecht van een volk miskent, heeft dat volk een recht zich daartegen te verzetten. Zonder twijfel bestaat er een recht op vreedzaam verzet en een recht van het volk dat dit vreedzaam verzet niet met geweld wordt beantwoord. De vraag of een volk ter realisatie van haar zelfbeschikkingsrecht het "recht" heeft geweld te gebruiken wordt door het internationaal recht niet beantwoord, maar in praktijk door de feiten achterhaald. De vraag of derde staten een volk in dat geval militair mogen steunen wordt al evenmin beantwoord. Maar vergeten we niet dat internationaal recht heel veel met natuurrecht en ethiek te maken heeft en anderzijds gedwongen wordt rekening te houden met feitelijke toestanden, macht en geweld. Maar wie zal een staat, een internationale organisatie of een alliantie met de vinger wijzen wanneer deze optreedt in een andere staat alwaar flagrante en massale schending van mensenrechten plaats vindt, gepaard met een totaal gebrek aan autonomie en inspraak.
Bepaalde landen blijven buiten schot. Dat de mensenrechten in China massaal worden geschonden is algemeen gekend. Dat in vele staten nog de doodstraf bestaat die een fundamentele schending is van het mensenrecht op leven, is algemeen gekend. Dat de VS als hoeder van de broeders, als "internationale politieagent" nog steeds de mensenrechten schendt door miskenning van sociale rechten, door miskenning van milieurechten, door een misdadige organisatie van haar voedselvoorziening, is algemeen gekend. En wie toont interesse voor de uitspattingen en verkrachtingen van de mensenrechten in Afrika?
Is het ontzeggen van medische middelen die mensenlevens kunnen redden of levenskwaliteit kunnen verbeteren (vb. aidsremmers) en het nemen van winst door de farmaceutische sector op deze geneesmiddelen en deze middelen aldus ontzeggen aan mensen die deze middelen nodig hebben, er als mensenrecht recht op hebben, geen schending van de mensen rechten? Kan men intellectuele eigendom en recht op winst verdedigen op middelen die precies het recht op leven waarborgen. Behoren deze intellectuele rechten niet de mensheid toe in plaats van het kapitalisme?
Is deze intellectuele eigendom zeker van bepaalde geneesmiddelen geen bedreiging van de mensheid, de veiligheid?
We weten allen dat het internationaal recht ten deze zwakker is dan het recht van de sterkste en niet op kan.
Maar voor wie troost wil is er nog "het laatste oordeel".
Codificatie in het Belgisch recht
Art. 136quater. Sw. 1867
Art. 84 en volgende boek II Sw. 2024 (in werking 8 april 2024)
Oorlogsschade
zie Hans Van Houte, Recht en Redelijkheid bij Herstel van Oorlogsschade, Limburgs Rechtsleven 2016, 3
Opgelet: Deze tekst omvat slechts een gedeeltelijke inhoud
Word ook lid en lees onbeperkt alle bijdragen.
Uittreksel uit het WVV (wetboek van vennootschapen en verenigingen)Art. 2:2 Tenzij anders is overeengekomen, zijn zij die in naam van een rechtspersoon in oprichting en vooraleer deze rechtspersoonlijkheid heeft verkregen…
Nr. P.12.1980.F I. M. D., II. F. V., III. K. A., IV. W. G. II. BESLISSING VAN HET HOF Beoordeling (...) D. Cassatieberoep van W. G. Middel De…
Nr. P.12.1980.F I. M. D., II. F. V., III. K. A., IV. W. G. II. BESLISSING VAN HET HOF Beoordeling (...) D. Cassatieberoep van W. G. Middel De…
Rechtsleer: uitvoerige bijdrage rechtsleer
Conform art. 6.1 van het Europees verdrag van de rechten van de mens heeft elke beklaagde recht op een proces dat binnen een redelijke termijn tot een uitspraak leidt. Indien het…
Commentaar: De overschrijding van de redelijke termijn en de sanctionering ervan door vonnisgerechten en onderzoeksgerechten: Overeenkomstig artikel 235bis Wetboek van Strafvordering onderzoekt de kamer van inbeschuldigingstelling ambtshalve of op verzoek van een…
X t/ Y ... Beoordeling 5. Vooraf: nopens de ontvankelijkheid/tijdigheid van de zwarigheden van de man 5.1. Het wordt niet betwist dat de man zijn bezwaren heeft bezorgd op 5 maart 2015, terwijl de staat…
Wraakporno kan ook burgerlijk benaderd als schending van een intellectueel recht: zie Rb. Antwerpen, 12/06/2008, RABG 2008/20 1267-1270 (C.V.Z. / NV V.P.) (Advocaten: Mr. G. Philipsen en Mr. D. Blommaert) (…) Procedure Bij dagvaarding van…
Wraakporno kan ook burgerlijk benaderd als schending van een intellectueel recht: zie Rb. Antwerpen, 12/06/2008, RABG 2008/20 1267-1270 (C.V.Z. / NV V.P.) (Advocaten: Mr. G. Philipsen en Mr. D. Blommaert) (…) Procedure Bij dagvaarding van…
Eigenaardig, meer zelfs bizar Een meerderjarig mannelijk persoon die voltrokken geslachtsbetrekkingen (een daad van seksuele penetratie) heeft met een meisje, ouder dan veertien en jonger dan zestien jaar, en dat met…
samenvatting: Art. 90quater, § 1, tweede lid, 4o, van het wetboek van strafvordering stelt at de beschikking van de onderzoeksrechter waarbij deze machtiging verleent tot een bewakingsmaatregel gesteund op art. 90ter Sv…
samenvatting: Art. 90quater, § 1, tweede lid, 4o, van het wetboek van strafvordering stelt at de beschikking van de onderzoeksrechter waarbij deze machtiging verleent tot een bewakingsmaatregel gesteund op art. 90ter Sv…
COMMENTAAR Algemene definities In deze bepaling worden een aantal begrippen gedefinieerd die doorheen Boek 2 worden gebruikt. De volgorde van de omschrijvingen wordt bepaald door de belangrijkheid van de gedefinieerde woorden, gaande…
Door de wet van acht augustus in 1997 heeft elke burger het recht een uittreksel uit het strafregister te bekomen De aanvraag hiertoe dient gericht te worden tot een gemeentebestuur. Bij…
arrest van 21/12/2016 het Grondwettelijk Hof inhoudende partiële vernietiging van de wet A.R.: 148/2017 Tegen de wet van 5 februari 2016 (potpourriwet 2) werden meerdere beroepen tot vernietiging ingesteld. Bij arrest van 21 december…
abstractDe handhaving, bij het arrest nr. 148/2017 van 21 december 2017, van « de gevolgen van de artikelen 6, 15, 17, 1° en 2°, 18, 1° en 2°, 19, 2°…
Een lijfrente wordt in de rechtsleer omschreven als een rechtsverhouding krachtens welke een persoon aan een andere persoon verplicht is tot een periodieke uitkering van een geldbedrag, gedurende het leven…
Il. Beroepen vonnis Investeren in andermans woning verrijking zonder oorzaak waarbij de kosten de normale lasten in de huishouding overschrijden - verrijking zonder oorzaakWanneer de uitgaven van de ene feitelijke…
PrincipesDe vastgoedmakelaar heeft recht op commissieloon in dien de beoogde verkoopovereenkomst effectief tot stand komen ten gevolge van zijn tussenkomst De vastgoedmakelaar heeft recht op commissie wanneer de koop met…
T.D. t.\ P.W. en N.V. II. Feiten en vorderingen 1. Eiser voert aan dat hij, in de zomer van 2011, verschillende (telefonische) contacten heeft gehad met verweerders met betrekking tot…
E. t./ B. bvba( ... )Antecedenten1. Het geschil vindt zijn oorsprong in een overeenkomst van "verkoopstoelating - verhuring van diensten", door de partijen ondertekend op 2 juli 2010.1.1. Met deze…
Rechtspraak: • Hof van Cassatie, 1e Kamer 2 februari 2006, RW 2008-2009, 926 .... III. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste middel 1…
Elfri.be bestaat als site sinds 2003. Sinds 15 augustus 2018 werkt de site in haar nieuwste editie met Arc3c als uitgever. Nieuw is de https omgeving, het dynamisch karakter, web 3 .0 technologie, betere zoekmogelijkheden en een 40 tal nieuwe functies. De site wordt inhoudelijk voortdurend, lees dagelijks, aangepast en aangevuld met de recentste wetswijzigingen, nieuwe rechtspraak en nieuwe rechtsleer. Bijna alle rechtspraak die in België aandacht krijgt is terug te vinden op de elfri.be. Anders dan andere dure websites, hebben we een technologie uitgewerkt waarbij de gezochte informatie onmiddellijk wordt verschaft door een gewone vraagstelling in gewoon Nederlands, het weze op de site zelf, het weze gewoon in Google. Wij spreken uw taal en werken niet met onbegrijpelijke of onlogische boomstructuren die verwijzen naar documenten die ofwel niet relevant, ofwel niet kunnen gelezen worden. Om volledige informatie met bronnen, rechtsleer, rechtspraak en wetgeving, kan u een vrij goedkoop abonnement nemen (reeds mogelijk vanaf 1 maand)
In een procedure wordt principieel geoordeeld op basis van het gerechtsdossier zoals gestaafd middels stukken die door partijen worden neergelegd. De conclusies houden de middelen in tot ondersteuning van de eis…
Bronnen en referenties Bücherhexe (2007). Paul Watzlawick. Wikipedia die freie Enzyklopädie. Verkregen 04-02-2007 van http://de.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick ExplicitImplicity (2007). Paul Watzalwick. Wikipedia, the free encyclopedia. Verkregen 04-02-2007 van http://en.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick Auteur onbekend (2006). Uittreksel van ‘De…
Artikel 213 Burgerlijk wetboek stelt: “Echtgenoten zijn jegens elkaar tot samenwoning verplicht, zij zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd”. Deze bepaling werd opgenomen in Hoofdstuk VI Wederzijdse rechten en verplichtingen…
De regels betreffende de foutaansprakelijkheid worden weergegeven in de artikelen 1382 en 1383 oud Burgerlijk Wetboek. Volgens deze artikelen dient degene die door zijn fout of nalatigheid aan een ander schade…
Hoe kan men onroerende goederen verkrijgen door verkrijgende verjaring? voorwaarden: - een voortdurend bezit - een onafgebroken bezit - een openbaar bezit - een niet dubbelzinnig bezit - een bezit als eigenaar…
ONTLEDING LASTER ONDER DE GELDING VAN HET Sw. 1867 • Laster bestaat erin aan een persoon kwaadwillig een bepaald feit ten laste te leggen dat zijn eer kan krenken of hem…
Principieel is in toepassing van het WER een persoonlijk faillissement van een (ex) bestuurder (nieuwe naam voor zaakvoerder) mogelijk, los van het faillissement van de onderneming waarin deze optrad. Boek I…
Een nietig verklaarde overeenkomst kan voor partijen geen grondslag van rechten en verplichtingen zijn. De nietige overeenkomst kan ook niet aan derden worden tegengeworpen. Bovendien werkt een nietige rechtshandeling terug…
Voorbeelden van beschikkingen: uittreksel uit het gerechtelijk wetboek: Art. 98. Wanneer een rechter wettig verhinderd is of er een plaats van rechter openstaat in een rechtbank van eerste aanleg of van koophandel…
Nr. P.15.0880.N H J, inverdenkinggestelde, eiser, tegen H W, burgerlijke partij, verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent…
Art. 474 Sw. 2024 (Inwerkintreding 8 april 2026) Verzwarende factoren van diefstal en afpersing stelt: “Bij de keuze van de straf of maatregel en de zwaarte ervan voor een in deze…
Middelenverbintenis of inspanningsverbintenis: (Mittelverpflichtung) een verbintenis waarbij de verplichting van een partij erin bestaat om naar best vermogen te handelen, zonder dat een resultaat gegarandeerd wordt. (vb. geneeskundige behandeling) resultaatsverbintenis: verbintenis waarbij…
Bekom toegang tot alle informatie op deze website
Met een abonnement krijgt u toegang tot een schat aan bijkomende informatie (vaak elders niet te vinden), lezen van de volledige teksten zonder beperkingen, verwijzingen naar wetten, rechtspraak en wetten, antwoorden op nog meer vragen, opzoekingen allerhande mogelijkheid tot knippen, plakken, afdrukken, modellen, tips, trics, aandachtspunten professioneel gedeelte en zoveel meer.
Met een abonnement (vanaf 5,95 euro per maand) heeft u steeds een professionele juridische bibliotheek met 25.000 bijdragen ter beschikking
BVBA Advocatenkantoor Elfri De Neve
Stationsstraat 29 - 9700 Oudenaarde
voor afspraak 055/31.86.47
Fax: 055/31.14.03
U heeft geen toegang tot knippen, plakken, opslaan, printen, downloaden, raadpleging archief, sociaal netwerk, vacaturedienst slechts gedeeltelijke toegang tot deze pagina. Om hiervan gebruik te maken van deze functies en diensten dient u u een pro-abonnement te nemen. klik hier voor de verschillende formules
Share