Definitie van het elektronisch toezicht (ET) volgens de wet van 07/02/2014:
Het elektronisch toezicht is een straf die onder bepaalde voorwaarden kan uitgesproken worden door de strafrechter en waarbij de vrijheid van de veroordeelde beperkt wordt door een enkelband of ander controlesysteem, waarbij hij wel verder aan het werk kan maar de overige tijd thuis of in een tehuis zal dienen door te brengen.
De rechter kan vanaf 1 mei 2016 rechtstreeks een straf onder elektronisch toezicht opleggen als een feit van die aard is om gestraft te worden met een gevangenisstraf van maximum 1 jaar. Hoe lang iemand een enkelband moet dragen, wordt bepaald door de rechter, dit is minimum 1 maand en maximum 1 jaar.
Voorwaarden verbonden aan het dragen van de enkelband tijdens de uitvoering van de straf:
• zich houden aan de algemene voorwaarden die door de rechter opgelegd worden
• een strafbare feiten plegen;
• een vast adres hebben en, bij wijziging ervan, de nieuwe verblijfplaats onmiddellijk meedelen aan het openbaar ministerie en het Vlaams Centrum Elektronisch Toezicht (VCET) door te mailen naar vcet@wvg.vlaanderen.be of te bellen naar 02/557.52.52.
• ingaan op de oproepingen van de dienst voor het elektronisch toezicht en de concrete invulling van het elektronisch toezicht naleven.
De rechter kan eventueel ook nog individuele bijzondere voorwaarden opleggen in het belang van het slachtoffer. Deze voorwaarden hebben betrekking op het verbod om op bepaalde plaatsen te komen of met het slachtoffer contact op te nemen en/of op de vergoeding te betalen aan het slachtoffer.
Procedure voorafgaand aan het vonnis:
De rechter kan aan het justitiehuis de opdracht geven om na te gaan of een straf met een enkelband een haalbare mogelijkheid is voor de betrokkene.
De justitieassistent maakt een verslag (beknopt voorlichtingsrapport of maatschappelijke enquête) op met een antwoord op die vraag en eventueel bijkomende informatie over de levenssituatie (gezin, beroep en gezondheid) en mogelijke aanwezige problemen. De justitieassistent nodigt de betrokkene uit voor een gesprek in het justitiehuis en maakt op basis van dit gesprek een verslag op. Hij/zij vraagt het standpunt van alle meerderjarige huisgenoten waarmee u samenleeft. Op die manier kan de rechter met kennis van zaken een beslissing nemen.
Procedure voor de rechtbank
De rechter kan het ET als hoofdstraf opleggen voor dezelfde duur als de gevangenisstraf die hij anders zou opleggen. Maar met een minimumduur van één maand en een maximumduur van één jaar. De rechter kan een veroordeelde ook aan individuele voorwaarden onderwerpen om het risico op recidive te beperken of wanneer dat nodig is in het belang van het slachtoffer. Hij bepaalt ook een vervangende gevangenisstraf voor wanneer het ET niet wordt uitgevoerd.
De rechter kan de straf onder het ET alleen uitspreken wanneer de beklaagde of zijn vertegenwoordiger aanwezig is op de terechtzitting en nadat de beklaagde (zelf of via zijn raadsman) ermee akkoord is gegaan.
Het OM, de onderzoeksrechter, de onderzoeksgerechten en de vonnisgerechten kunnen vragen om eerst een voorlichtingsrapport of maatschappelijke enquête uit te voeren. Meerderjarige beklaagden die samenwonen met de beklaagden worden in het kader van deze enquête gehoord.
Het ET moet starten binnen de 6 maanden na de dag waarop de rechterlijke beslissing in kracht van gewijsde is gegaan.
Procedure na het vonnis:
Als de rechter een persoon heeft veroordeeld tot elektronisch toezicht als autonome straf zal het Vlaams Centrum Elektronisch Toezicht (VCET) het dossier opnemen. Het VCET neemt telefonisch of per brief contact met de veroordeelde op om de aansluitingsdatum van uw enkelband vast te leggen.
Het justitiehuis zal een justitieassistent aanstellen die de veroordeelde zo’n 14 dagen vóór de aansluitingsdatum van uw enkelband telefonisch zal contacteren. De justitieassistent zal de veroordeelde hierna uitnodigen in het justitiehuis. De veroordeelde krijgt er alle basisinformatie rond het elektronisch toezicht en informatie over de algemene en (eventuele) individuele slachtoffergerichte voorwaarden. De justitieassistent zal ook samen met de veroordeelde de afspraken tijdens en na de plaatsing van de enkelband overlopen. De verdere opvolging van het elektronisch toezicht zal volledig gebeuren door het VCET.
De plaatsing van, de enkelband:
De mobiele eenheid van het VCET komt de enkelband aansluiten en de bewakingsbox plaatsen op een eerder afgesproken datum. De veroordeelde zorgt ervoor dat deze personen binnen kunnen in de volledige woning en dat de veroordeelde in het bezit bent van een geldig identiteitsbewijs. Deze mobiele eenheid kan langskomen vanaf 8u ’s morgens.
Controle en verdere opvolging:
Het VCET bepaalt de concrete invulling van het uurrooster en beslist over uurroosterwijzigingen.
De medewerkers van het VCET volgen ook uurroosterovertredingen of andere schendingen (zoals bv beschadigingen aan het materiaal) op.
Ook de politie kan eventuele niet-naleving van slachtoffergerichte voorwaarden (contact- en/of plaatsverbod) controleren en verder doorgeven aan het VCET. De voorwaarden met betrekking tot de vergoeding van het slachtoffer worden niet actief opgevolgd, maar kunnen een invloed hebben op de aanvraag tot schorsing van het elektronisch toezicht.
Schorsing van de plicht tot het dragen van de enkelband na 1/3 van de straf:
De veroordeelde kan na één derde van de strafduur een verzoekschrift tot schorsing van de straf onder elektronisch toezicht aanvragen. De veroordeelde krijgt een aanvraagformulier opgestuurd per post, twee weken voor de datum waarop uw schorsing kan ingaan. De aanvraag kan ook rechtsreeks worden ingediend bij het openbaar ministerie.
Het Nationaal Centrum voor Elektronisch Toezicht geeft hierover binnen de 15 dagen advies aan het OM. Het vermeldt onder meer of de veroordeelde de voorwaarden m.b.t. het ET heeft nageleefd en of hij tijdens het ET nieuwe feiten heeft gepleegd.
Het OM kent de schorsing toe wanneer er geen sprake is van nieuwe feiten en wanneer de veroordeelde zijn voorwaarden heeft nageleefd. De veroordeelde staat dan onder proef voor het deel van de straf onder ET dat hij nog moet ondergaan. De bijzondere voorwaarden die hem werden opgelegd, blijven gelden. Bij niet naleving kan de schorsing worden herroepen.
Er is enkel een verzoek tot schorsing van de enkelband mogelijk indien de straf langer dan drie maanden duurt.
Indien het verzoek tot schorsing wordt goedgekeurd door het Openbaar Ministerie, zal de enkelband en de bewakingsbox verwijderd worden en wordt de veroordeelde langs deze weg niet meer verder opgevolgd. De algemene en individuele voorwaarden die de rechter oplegde, blijven echter wel gelden. Als de veroordeelde deze niet naleeft kan de schorsing van het elektronisch toezicht of zelfs het elektronisch toezicht als autonome straf (ETAS) herroepen worden.
Einde straf elektronisch toezicht:
Ten minste 48 uur vóór de einddatum van de straf neemt het VCET contact met de veroordeelde op om de einddatum mee te delen. Het VCET komt het materiaal ophalen. Als het materiaal niet in de oorspronkelijke staat kan teruggeven worden (beschadiging, verlies…) staat de veroordeelde zelf in voor de kosten. Als de veroordeelde echter een schorsing van de straf had verkregen, staat deze niet meer onder elektronisch toezicht en zal deze per brief op de hoogte worden gebracht van de administratieve afsluiting van het dossier.
Brochure
zie de brochure Het elektronisch toezicht als autonome straf.middels deze link.