Wanneer men op zoek gaat naar sporen van het recht in de klassieke schilderkunst dan botst hij onvermijdelijk:
Op de soms rijk versierde justitiepaleizen waarin schilderkunst te zien waarbij de waarden van het recht worden geprezen, of abstracte rechtsbeginselen of begrippen abstract of gepersonifieerd worden weergegeven.
Voorlopers hiervan vinden we terug in de oude schepenzalen waar vroeger recht werd gesproken en waarbij in de rechtszaal afschuwelijke taferelen werden getoond over hoe met rechters woerd omgegaan die op onrechtvaardige of onpartijdige wijze oordeelden of die zich hadden lieten omkopen als voorbeeld ofte exempel voor de rechters. En verder
De middeleeuwse schepenbanken ofte vierscharen werden opgeschoond met voorbeelden ter exempel aan de rechters. Hierbij werd aan de rechters de boodschap gegeven dat zij hun taak in nederigheid dienden uit te oefenen en werden zij er voortdurend aan herinnerd welk vreselijk lot hen te wachten stond ingeval van onpartijdigheid of omkoperij.
Deze kunstwerken werden hoe eigenaardig ook nooit ondergebracht in de plaatsen waar thans recht wordt gesproken, maar zijn achtergebleven in de oude schepenzalen of stadhuizen waar in tegenstelling tot vroeger (voor de scheiding der machten) thans geen recht meer wordt gesproken of werden ondergebracht in musea.
De fresco's en schilderijen die onze huidige justitiepaleizen decoreren stralen een gans andere boodschap uit, namelijk deze van gezag, macht, afdwingen van respect en gezag, met beeltenissen van de Koning en Koningin (in moderne Justitiepaleizen) en beeltenissen van personificaties van kracht, wet en gezag, gelardeerd met strenge blikken en heuse zwaarden, of zelfs olifanten om de kracht uit te beelden. Oude krokodillen werden evenwel nergens teruggevonden.
Toch mogen we fier zijn op een fresco in het Justitiepaleis te Oudenaarde alwaar Charitas, de mildheid, de billijkheid, de naastenliefde wordt uitgebeeld in de vorm van een prachtig beeld van rondborstige vrouw. Het is voor zovelen die voor de correctionele rechtbank te Oudenaarde een beeld geweest waaraan ze zich vastklampten, een "godin" van de hoop op mildheid en een inspiratie voor elke pleiter die de rechters smeekt bij een voorwaardelijke straf of een straf onder voorwaarden opdat het zwaard van vrouwe justitia niet zou gebruikt worden om het hart van de beklaagde te doorboren maar het te hanteren als een zwaard van Damocles, een garantie dat de beklaagde zich opnieuw in de maatschappij integreert en corrigeert, de gestelde voorwaarden nakomt om aldus de straf te ontlopen.
In een nog niet zolang verleden werd er recht gesproken onder een kruisbeeld, hetgeen thans ingevolge overheidsbeslissing niet meer toegelaten is. Of het kruisbeeld een troost dan wel ter legitimatie van de macht van de rechter laten we hier in het midden. Velen hebben ertoe gebeden toen ze er nog hingen maar ook velen namen er aanstoot aan.