Zelfwaardering en zelfbeeld

Zelfwaardering, je goed voelen met wie je bent
Karina de Groot, gz-psycholoog en coach, Psy-Image

Zelfbeeld en zelfwaardering
Zelfwaardering is een van de belangrijkste ingrediënten van je zelfbeeld. Hoe je jezelf waardeert betekent direct of je negatief dan wel positief over jezelf denkt.
Waardering voor jezelf bestaat uit je goed voelen met wie je bent: ik mag er zijn met mijn positieve en negatieve eigenschappen.

Er is geen maatstaf, prestatie of status nodig om je waarde mee te bepalen:
- Je bent waardevol omdat je er bent, alleen en om jezelf.
- Je persoon bestaat uit tientallen positieve en negatieve eigenschappen Het is een bizarre gewoonte om jezelf of een ander minder te waarderen op grond van een of enkele gedragingen of eigenschappen.
- Als je oog krijgt voor al je eigen vermogens en eigenschappen, dan word je zelfverzekerder. Je krijgt steeds meer grip op wat jouw zelfwaardering bepaalt. Je kunt merken dat je steeds makkelijker afstand kan nemen van kleine gebeurtenissen waarin je wel eens iets doet, wat minder goed is.

Wat gebeurt er als je twijfelt aan jezelf?
Twijfelen aan jezelf betekent vaak dat je het gevoel krijgt dat je niet goed genoeg bent, of zelfs dat je niets waard bent. Als je het gevoel krijgt dat je niet goed genoeg bent, verlies je de grip op jezelf. Je weet niet meer goed wat je wel en niet kunt.
Hoe kan dat? Hoe kunt je tijdelijk vergeten wat je kunt en het gevoel hebben dat het niet goed genoeg is wat je kunt of bent? Wat ben je dan aan het doen?

Op zo'n moment of periode richt je jezelf op één of enkele negatieve eigenschappen en je vindt dat je die niet mag hebben.
Je doet daarbij twee irreële of ongenuanceerde aannames.
1. Je richt je selectief op enkele eigenschappen. Je hebt op dat moment geen genuanceerd beeld van jezelf. Hierdoor vergeet je dat de eigenschap slechts een klein deel is van de persoon die je echt bent.
2. Je verwacht of eist van jezelf dat je geen negatieve eigenschap hebt. Dit is een irreële aanname, omdat iedereen helaas met een aantal negatieve eigenschappen wordt geboren. Iedereen erft van vader, moeder, opa of oma enkele ongemakkelijke eigenschappen, waar je het mee zal moeten doen.

Je keurt kennelijk een stukje van jezelf af, dat er niet mag zijn. Als je jezelf niet waardeert, kan de twijfel aan jezelf regelmatig toeslaan. Je bent steeds bezig om af te wegen of iets wat je doet wel goed is, of je wel de juiste beslissing hebt genomen. Of je je wel goed gedragen hebt, of je er wel goed uitziet, of je een ander niet tekort gedaan hebt en of je wel juist gehandeld hebt. Je vraagt zich steeds van allerlei dingen af, bent bezig met jezelf en hebt moeite om contact te houden met waar het nu eigenlijk om gaat. Je voelt je vaak pas goed als anderen zeggen dat ze je waarderen, en bent dat even snel weer vergeten. Je kunt je voorstellen dat je op deze manier veel moeite moet doen om goed te functioneren in het dagelijks leven.

Sommige mensen zeggen dat ze de waardering voor zichzelf gewoon niet voelen. Ze werden niet gewaardeerd door anderen vroeger, zoals een ongewenst en ongepland kind, dat door de ouders niet gewaardeerd werd. Zo'n kind zal het veel moeilijker hebben om zichzelf te waarderen, omdat de ouders vaak meerdere negatieve eigenschappen van het kind hebben benadrukt. Het heeft een eenzijdig beeld van zichzelf meegekregen. Zo iemand zal zelf meer moeten ontdekken wat zijn positieve eigenschappen zijn en hoe negatief zijn negatieve eigenschappen in nieuwe, concrete situaties eigenlijk zijn.

Negen tips: je kunt jezelf (nog) meer kunnen waarderen door
- Jezelf te waarderen aan de hand van tientallen eigenschappen en niet van een bepaalde selectieve eigenschap of bepaalde gebeurtenis.
- Je niet met anderen te vergelijken.
- Anderen waarderen zonder daarbij jezelf naar beneden te halen.
- Zo goed mogelijk te leren wat je vaardigheden zijn en weten wanneer je wel en niet in staat bent iets te doen wat je graag wilt.
- Jezelf het niet kwalijk te nemen als je iets niet kunt. Te bekijken of je het misschien in de toekomst wel kan leren of te accepteren dat het niet kan.
- Als mens zo goed mogelijk te doorvoelen dat je genoeg waarde heeft van jezelf
- Het geven van respect en waardering aan anderen, je krijgt het terug
- Goede herinneringen en belevenissen gebruiken om bij het goede gevoel van jezelf te komen
- Te controleren of negatieve gedachten over jezelf wel kloppen. Is het wel waar wat je denkt?

Wil je meer weten en zelf graag aan de slag om meer zelfwaardering te krijgen?
De e-boek Denk je sterk, de Cursus bij de Zelfbeeldtest geeft je een heldere methode om je zelfbeeld te verbeteren

Als het je niet goed lukt, kan een coach of psycholoog je natuurlijk ook helpen om de juiste dingen aan te reiken om je zelfwaardering verder te ontwikkelen.

Als je de zelfbeeldtest invult, zie je hoe hoog je zelfwaardering op dit moment is.

Succes, Karina de Groot   


Copyright Psy-Image. Deze informatie kunt u vrij kopiëren of delen met anderen (graag zelfs) mits de naam van de auteur, de naam van de website en de copyrightinformatie intact blijven.