Beschrijving van dit werk door de uitgever
Een kort begrip van de Gemeenschapsregeling voor juristen en designers
De bedoeling van dit handboek is aan juristen - niet noodzakelijk intellectuele eigendomspecialisten - maar ook aan designers en diegenen die zich bezighouden met het valoriseren van tekeningen en modellen, een kort begrip te geven van wat een beschermde tekening of model kan zijn, en wat de beginselen zijn van het tekeningen- en modellenrecht.
Gegeven het belang van de Europese procedure in de Europese economische werkelijkheid en in de Belgische juridische context, concentreert de auteur zich vooral op de Europese bescherming via de Gemeenschapsmodel-procedures en case law. Maar hij geeft ook een korte verwijzing naar de Benelux-procedures en de Belgische neiging om nog steeds via het auteursrecht te beschermen, en naar de Haagse regelen in verband met de internationale bescherming.
Verwijzingen naar de Gemeenschapsregeling worden in het Engels, de officiële taal van het Europese agentschap en de lingua franca van de wetenschap en handel weergegeven. Ook enige rechtsvergelijkende aspecten komen aan bod, vooral met het Amerikaanse design patent en incidenteel ook met de Japanse design law.
Voorwaarden om bescherming te genieten:
Om bescherming te genieten, moet een tekening of model 1) nieuw zijn en 2) een eigen karakter hebben. Het eigen karakter hoeft daarom niet esthetisch zijn.
Wanneer is een tekening of model nieuw?
Een tekening of model is nieuw indien er geen identieke (of quasi identieke) tekening of model aan het publiek getoond zijn op generlei wijze zoals in etalage, tijdschrift, TV, video, film, expositie, noch reeds gecommercialiseerd zijn.
Wanneer heeft een tekening of model een eigen karakter
Een tekening of model wordt geacht een eigen karakter te hebben indien het geen banalisering is van een bestaand product of zich slechts in banaliteiten van een bestaand product onderscheidt en in zijn geheel geen déjà vu gevoel opwekt ten aanzien van tekeningen of modellen die voor het publiek beschikbaar zijn gesteld vóór de datum van de depot of vóór de datum van voorrang.
Vóór het deponeren van een tekening of model, is het is dus belangrijk om na te gaan of er geen eerdere creaties bestaan die de nieuwheid of het eigen karakter van de tekening of het model kunnen schaden.
Om te weten te komen of een tekening of model al gedeponeerd is, kan men opzoekingen verrichten in de registers voor tekeningen en modellen.
Let op, ook de openbaarmaking van een tekening of model door de ontwerper zelf kan de nieuwheid of het eigen karakter te niet doen. Een ontwerper moet dus vermijden om zijn product dat tekeningen of modellen bevat, tentoon te stellen of te commercialiseren alvorens ze gedeponeerd te hebben. Per uitzondering blijft het voor de ontwerper wel mogelijk om, binnen de 12 maanden na de openbaarmaking zijn tekening of model, nog een depot te verrichten.
Wie heeft het recht op deponering?
Het recht om een tekening of model te deponeren, behoort toe aan de ontwerper ervan.
Tekeningen of het modellen gecreëerd door een werknemer of een arbeider in de uitoefening van zijn functie, verlenen de werkgever het recht heeft om deze binnen zijn onderneming gemaakte tekening of model te deponeren.
Tekeningen of modellen op bestelling ontworpen, verlenen de opdrachtgever het recht op depot. Deze regel geldt enkel indien de bestelling een gebruik van het voortbrengsel waarin de tekening of het model is belichaamd, beoogde in handel of nijverheid.
Partijen kunnen via een afwijkende bepaling in een contract overeenkomen dat het recht om een tekening of model te deponeren, niet zal toekomen aan de werkgever of opdrachtgever.
De ontwerper kan zijn depotrecht eveneens afstaan aan een derde, bijvoorbeeld aan een bedrijf dat de betrokken producten zal commercialiseren. Als tegenprestatie zal hij gewoonlijk vragen dat hem een forfaitaire vergoeding of een deel van de opbrengsten worden betaald.
De houder van een ingeschreven tekening of model is diegene die de inschrijvingsprocedure heeft gevoerd en als zodanig in de inschrijving wordt vermeld.