Er is een verschil tussen een algemene natuurramp en een landbouwramp.
Een natuurramp is een ramp waarbij er niet alleen schade is aan landbouwgewassen en waarbij niet alleen landbouwers, maar ook andere burgers getroffen zijn.Men spreekt dus over een natuurramp als landbouwers én ook andere burgers getroffen zijn. Voor erkende algemene natuurrampen die plaatsvonden na 1 juli 2014 is er schadevergoeding mogelijk (voor burgers én landbouwers) via het Vlaams Rampenfonds.
Een landbouwramp is daarentegen een ramp waarbij er alleen schade is aan landbouwteelten.
In dat geval (als het dus geen algemene natuurramp is), behandelt het landbouwrampenfonds de aanvragen voor schadevergoeding.
Vergoeding van de brandverzekering
In alle woningverzekeringspolissen (brand en eenvoudige risico's) moet de dekking tegen de meest voorkomende natuurrampen opgenomen zijn. Uw brandverzekering moet dus natuurrampen dekken. Die verzekering geldt onder meer voor schade aangericht door:
• overstroming
• overlopen of opstuwen van openbare riolen
• terreinverschuivingen of -verzakkingen.
Deze schadegevallen dien u aan aan uw brandverzekeraar aang te geven even. Het is de verzekeraar die u zal vergoeden. Het is dus absoluut aan te raden om een brandverzekering af te sluiten voor uw woning, maar dit is in België niet verplicht.
Vergoeding van het Rampenfonds
Slechts in uitzonderlijke gevallen zal het Rampenfonds schade vergoeden en dat alleen als het schadefeit als algemene natuurramp erkend werd.
• Goederen die al verzekerd zijn binnen uw gewone brandverzekering, komen nooit in aanmerking voor een vergoeding van het rampenfonds.
• Goederen die niet verzekerd zijn binnen een brandpolis (hoewel een verzekering wel mogelijk was), worden enkel vergoed als het slachtoffer kan aantonen dat hij recht had op een leefloon of een gelijkwaardige vergoeding, op het ogenblik van de ramp.
• Voor goederen die niet verzekerbaar zijn door een gewone brandpolis, kunt u eventueel een vergoeding krijgen van het rampenfonds, op voorwaarde dat de natuurramp officieel erkend werd.
• De procedure voor schadevergoeding loopt in twee stappen. Eerst moet het Rampenfonds de natuurramp erkennen. Pas daarna kunt u een aanvraag tot schadevergoeding indienen.
I. Rampen tot eind juni 2014
De erkenning (of niet-erkenning) van rampen tot plaatsvonden tot en met eind juni 2014, is een bevoegdheid van de federale overheid. De federale overheid behandelt al die dossiers. Op de website www.rampen.be (externe website) van de Directie Rampenschade van de FOD Binnenlandse Zaken vindt u meer informatie en contactgegevens.
II. Rampen sinds 1 juli 2014
Voor alle rampen die sinds 1 juli 2014 plaatsgevonden hebben, is de Vlaamse overheid bevoegd.
Het landbouwrampenfonds is een bevoegdheid geworden van de Vlaamse overheid. Op Vlaams niveau wordt de huidige wetgeving over het landbouwrampenfonds in de eerste fase onveranderd overgenomen. Tot zolang blijft de huidige federale en Europese regelgeving over landbouwschade en staatsteun van toepassing. Voor de verdeling van de verantwoordelijkheden tussen de gewesten wordt het territorialiteitsbeginsel in acht genomen. Dat betekent dat Vlaanderen verantwoordelijk is voor:
• erkenning van landbouwrampen die zich voordoen op het Vlaamse grondgebied
• afhandeling van de schadedossiers en de uitbetaling van de eventuele schadevergoedingen voor (delen van) percelen gelegen op haar grondgebied.
Hieronder vindt u beknopt de voorwaarden en de procedure. Op de website van Landbouw & Visserij vindt u alle details over de schadevergoeding voor een landbouwramp (externe website).
Voorwaarden
Een ramp kan door de ministerraad van de Vlaamse regering erkend worden als landbouwramp als er aanzienlijke schade is van landbouwgronden, -teelten of -oogsten als gevolg van
• een natuurverschijnsel (regenval, droogte, wind, ...) met een uitzonderlijk karakter
• of een massale en onvoorzienbare plaag van schadelijke organismen.
Voor de erkenning van een landbouwramp moet voldaan zijn een aantal voorwaarden zoals o.a. een totaal schadebedrag van meer dan 1,24 miljoen euro en een frequentie van maximaal 1 keer op 20 jaar.
Hagelschade komt niet in aanmerking voor vergoedingen uit het landbouwrampenfonds omdat hagel verzekerbaar is.
Procedure
Vaststelling van de schade
• Verzamel bewijsmateriaal van de schade.
• Vaststellingen door een schattingscommissie kunnen nuttig zijn om de geleden schade te beschrijven en te schatten:
○ U kunt een bezoek van de schattingscommissie aanvragen bij de gemeente (t.a.v. de burgemeester) waarin uw grond gelegen is. Dat doet u het best schriftelijk. Geef in de aanvraag al zoveel mogelijk informatie mee (uit de verzamelaanvraag, welke percelen getroffen zijn en de grootte, getroffen gewassen,…).
○ De schattingscommissie moet de geleden schade in twee stappen vaststellen: een eerste keer zeer kort na het klimatologisch evenement dat de schade veroorzaakte en een tweede keer zo kort mogelijk voor de oogst van de resterende producten.
Bij een nulopbrengst en totale vernietiging van de oogst is een tweede vaststelling niet nodig en wordt dat ook zo in de processen-verbaal (pv's) van de schattingscommissie vermeld.
Erkenning als landbouwramp
• Bij een natuurramp is het de taak van de getroffen gemeente om daar zo veel mogelijk gegevens over te verzamelen. De gemeente zal die informatie dan bezorgen aan de provinciegouverneur, die op zijn beurt de erkenning als landbouwramp zal vragen aan de minister van Landbouw.
• Het Departement Landbouw en Visserij verzamelt alle wetenschappelijke en financiële informatie die nodig is en maakt een voorstel tot erkenning of niet-erkenning. De minister van Landbouw legt dat vervolgens aan de Ministerraad van de Vlaamse regering voor. Als een schadefeit effectief als uitzonderlijk beschouwd wordt, komt het voorstel voor de Ministerraad, die dan beslist over de erkenning
.
• Daarna volgt de publicatie in het Belgisch Staatsblad. Pas na de publicatie in het Staatsblad is er officieel sprake van een erkende landbouwramp.
Schadevergoeding aanvragen
Als de landbouwramp officieel erkend werd, dan hebt u drie maanden de tijd (vanaf de maand die volgt op de publicatie in het Belgisch Staatsblad) om een schadevergoeding aan te vragen.
Via het e-loket Landbouw en Visserij (externe website) vindt u de formulieren die u nodig hebt voor de aangifte van uw schade of het ‘algemeen formulier’. Het ‘formulier D’ vindt u via de website van het Vlaams Rampenfonds (externe website). U kunt die formulieren ook krijgen bij uw gemeente- of provinciebestuur.
• Bij het formulier moeten onderstaande bijlagen gevoegd worden.
○ proces-verbaal van de gemeentelijke schattingscommissie
Als er geen schadevaststelling van de schattingscommissie is, dan kunt u andere elementen aandragen die aantonen welk verlies u geleden hebt.
○ kopie van de verzekeringspolis
○ afzonderlijk blad met gedetailleerde omschrijvingen en raming van de schade
○ kopie van het formulier van de oppervlakte-aangifte aan het Departement LV
○ eventuele bewijsstukken van de geleden schade en van de al uitgevoerde herstellingen.
• Bij het ‘Algemeen formulier Natuurlijke Personen’ moeten deze bijlagen gevoegd worden:
○ (indien van toepassing) kopie van uw huwelijkscontract
○ attest van de gezinssamenstelling.
Is het een rechtspersoon (vennootschap) die de schade leed, dan volstaat een kopie van de statuten (+ eventuele wijzigingen) zoals gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
Sinds 1 maart 2007 moet in alle woningverzekeringspolissen (brand en eenvoudige risico's) de dekking tegen de meest voorkomende natuurrampen opgenomen zijn. Je brandverzekering moet dus natuurrampen dekken. Deze verzekering geldt onder meer voor schade aangericht door:
• overstroming
• overlopen of opstuwen van openbare riolen
• terreinverschuiving of –verzakking
• aardbeving
Je moet je schadegeval aan je brandverzekeraar aangeven. Het is de verzekeraar die je zal vergoeden. Het is dus absoluut aan te raden om een brandverzekering af te sluiten voor uw woning, maar dit is in België niet verplicht.
Enkel in speciale gevallen kan je nog beroep doen op het Vlaams Rampenfonds:
• voor goederen die geen eenvoudig risico zijn
• voor goederen die in principe van verzekeringsdekking uitgesloten zijn:
○ de niet binnengehaalde oogsten
○ de levende veestapel buiten het gebouw
○ de bodem
○ de teelten
○ de bosaanplantingen
○ voor goederen die niet verzekerd zijn omwille van de financiële toestand van de getroffene (mensen die een leefloon of een gelijkwaardige uitkering ontvangen)
○ voor de openbare domeingoederen
Stuur de formulieren en bijlagen naar de gouverneur van de provincie waar de landbouwramp heeft plaatsgevonden. De gouverneur behandelt de dossiers en beslist over de vergoedingen.